ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η COV-19 πανδημία επέδειξε διαφόρου βαθμού νοσηρότητα και θνητότητα στον ανδρικό πληθυσμό συγκριτικά με τον γυναικείο όπως και στα άτομα των μεγάλων ηλικιών σε σύγκριση με άτομα μικρότερων ηλικιών. Η διαφορά προσβολής από τον COV-19 μεταξύ γυναίκας – άνδρα αποδίδεται και σε εξωγενείς συνήθειες (π.χ. κάπνισμα) αλλά αυτό δεν είναι επαρκής εξήγηση.

Οι ορμόνες του sex όπως και οι συνοσηρότητες λαμβάνουν ενεργό μέρος στην παθογένεια την έκβαση, την θεραπεία της λοίμωξης από COV-19.

Τα ανδρογόνα και οιστρογόνα επηρεάζουν την λειτουργικότητα των οργάνων όπως και την λειτουργία του ανοσολογικού συστήματος και ιστών του ανθρώπινου σώματος στην προσβολή από COV-19.

Η συνεχής έρευνα και πλήρης διερεύνηση όλων των στοιχείων που αποκαλύπτονται μπορεί να βοηθήσει θετικά ακόμα και στις θεραπευτικές απαντήσεις στην πανδημία COV-19.

Έχει εξακριβωθεί ότι οι άνδρες είναι περισσότερο ευαίσθητοι σε σύγκριση με τις γυναίκες στις διάφορες ιογενείς και μικροβιακές λοιμώξεις, ειδικά του αναπνευστικού συστήματος, με τους άνδρες να εμφανίζουν σοβαρότερες μορφές λοιμώξεων όπως και χειρότερη πρόγνωση.

Αυτά συμβαίνουν και με την λοίμωξη από τον COV-19.

Έχει αναφερθεί ότι οι γεννητικές ορμόνες σε συνάρτηση με την ηλικία τις συνήθειες του ατόμου (π.χ. κάπνισμα) όπως και τα συνυπάρχοντα νοσήματα καθορίζουν αποφασιστικά την πορεία, έκβαση της λοίμωξης από COV-19.

ΟΡΜΟΝΙΚΟ STATUS ΑΝΔΡΑ

Ο άνδρας με την πάροδο της ηλικίας εμφανίζει προοδευτική μείωση της ελεύθερης και ολικής τεστοστερόνης, αύξηση της δεσμευτικής ικανότητας την (SHBC: Sex Hormone Binding Globulin : σφαιρίνη δεσμεύουσα ορμόνες γεννητικές) με ταυτόχρονη αύξηση της ωχρινοτρόπου ορμόνης LH.

SHBC: Πρωτεΐνη που παράγονται από το ήπαρ και δεσμεύει τα ανδρογόνα, οιστρογόνα.

Έχει βρεθεί ότι το μετατρεπτικό ένζυμο της αγγειοτασίνης (Angiotensin Converting Enzyme: ACE-2) αποτελεί το σημείο εισόδου του COV-19 στα υγιή κύτταρα του οργανισμού στη λοίμωξη από COV-19. Το ένζυμο αυτό αποτελεί παραγόμενο συστατικό των κυττάρων leyding των όρχεων του ενήλικα ατόμου και έτσι εξηγείται η δράση του COV-19 στην έκκριση της τεστοστερόνης.

Leyding κύτταρα: Διάμεσα κύτταρα όρχεων που παράγουν τεστοστερόνη.

LH: ωχρινοτρόπος ορμόνη, διεγείρει μαζί με την FHS: θυλακιοτρόπος ορμόνη που διεγείρει τα ωοθυλάκια αλλά και τους όρχεις προς παραγωγή τεστοστερόνης (στοιχείο απαραίτητο για την σπερματογέννηση).

ΥΠΟΓΟΝΑΔΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΕΞΕΛΙΣΕΤΑΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ με τιμές ολικής τεστοστερόνης <3ng/ml, κάνει την εμφάνισή του σε ποσοστό 15%-20% στον ανδρικό πληθυσμό ηλικίας 45-75ετών.

Νοσήματα τα οποία συνδέονται από την μείωση των τιμών της τεστοστερόνης, είναι : ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ – ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ 2 – ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ (Χ.Α.Π.).

Έχει βρεθεί ότι κάθε προφλεγμονώδες στάδιο στον ενήλικα επηρεάζει το επίπεδο της τεστοστερόνης.

Η ελάττωση αυτή της τεστοστερόνης προκαλεί μείωση λειτουργικότητας των αναπνευστικών μυών, με αποτέλεσμα εύκολη κόπωση και κακή λειτουργία των πνευμόνων.

ΟΡΜΟΝΙΚΟ STATUS ΓΥΝΑΙΚΑΣ

Στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση εμφανίζεται μεγάλη πτώση της οιστραδιόλης με παράλληλη ελάττωση της ολικής και ελεύθερης τεστοστερόνη και του SHBG.

Η κυριότερη οιστρογονική ορμόνη είναι η ιστρόνη.

Επίσης, υψηλές τιμές FSH* και LH εμφανίζονται στο στάδιο αυτό.

Υποδοχείς για το ένζυμο ACE-2 έχουν ανευρεθεί στα κοκκιώδη κύτταρα των ωοθηκών και η έκφρασή τους αυξάνεται παράλληλα με την αύξηση της LH.

*FHS: Follicle Stimulating Hormone, θυλακοτρόπος ορμόνη εκκρίνεται από την υπόφυση. Είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των ωοθηκών και τη λειτουργία τους όπως και των όρχεων των ανδρών.

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΜΟΝΩΝ

ΟΡΜΟΝΕΣ ΤΟΥ SEX

Οι διαφορές μεταξύ γυναικών και ανδρών που αφορούν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, είναι εμφανείς :

α) στις αντιδράσεις του οργανισμού τους, στις φλεγμονές

β) στην ανάπτυξη και εμφάνιση υποστρώματος και φαινομένων ΑΥΤΟΑΝΟΣΙΑΣ.

Σαν παράδειγμα μπορεί να αναφερθεί η εποχιακή γρίππη που σύμφωνα με στατιστικές αναλύσεις οι μέρες νοσοκομειακής νοσηλείας και θνητότητα των ανδρών εμφανίζονται μεγαλύτερες από εκείνες των γυκαινών.

Οι γυναίκες εμφανίζουν αντιδράσεις χυμικής και κυτταρικής ανοσίας σε αντιγονικούς ερεθισμούς, εμβολιασμοί, λοιμώξεις σημαντικά αυξημένες συγκριτικά με τους άνδρες (διαφορετικός τρόπος αναγνώρισης των ιών από την κληρονομούμενη μορφή ανοσίας).

Πολλά γονίδια κατευθύνουν τις πρωτεΐνες του ανοσοποιητικού συστήματος που εδράζονται επί του Χ χρωμοσώματος.

Κατά την αδρανοποίηση του Χ μπορεί αυτές να «διαφύγουν» με αποτέλεσμα διπολική έκφραση (κληρονομικά χαρακτηριστικά από μητέρα και πατέρα) δηλαδή Χ από μητέρα – Χ από πατέρα).

Η όλη αυτή διεργασία κληρονομικότητας συνδέεται με μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης αυτοάνοσων νοσημάτων (συχνότερα στις γυναίκες).

Επίσης έχει εξακριβωθεί ότι οι ανοσολογικές αντιδράσεις των γυναικών σε φλεγμονώδεις καταστάσεις είναι μεγαλύτερης έντασης σε σύγκριση με εκείνες των ανδρών (τιμές ανοσοσφαιρίνων – αντισωματικές απαντήσεις) σε ιούς και εμβολιασμούς.

Εικάζεται ότι οι αντιδράσεις του ανοσολογικού συστήματος μεταξύ των ανδρών και γυναικών προκαλούνται κυρίως από τις αλληλοεπιδράσεις των γεννητικών ορμονών (οιστρογόνα, ανδρογόνα).

Οι ανοσολογικές λοιπόν αντιδράσεις επηρεάζονται από την συγκέντρωση των γεννητικών ορμονών, που μπορεί να εμφανίζουν αυξομειώσεις κατά την διάρκεια της έμμηνου ρύσεως, κατά την αντισύλληψη, κατά την κύηση.

Μετά την επερχόμενη εμμηνόπαυση στις γυναίκες (ελάττωση οιστρογόνων, προγεστερόνης) δημιουργούνται δυσλειτουργίες του ανοσοποιητικού συστήματος που αντιμετωπίζονται με την εξωγενή χορήγηση ορμονικών σκευασμάτων. Η παραγωγή της ιντερλευκίνη 6 μετά από λοίμωξη είναι πολύ χαμηλότερη στους άνδρες συγκριτικά με την αντίστοιχη των γυναικών (μικρότερη μακροζωΐα).

Έχει εξακριβωθεί η ύπαρξη «υποδοχέων» για τις γεννητικές ορμόνες σε πολλά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος με τα ανδρογόνα να μειώνουν την λειτουργική ικανότητα των κυττάρων αυτών όπως και τα αυξημένα ποσά οιστρογόνων να ελαττώνουν την παραγωγή χυμοκίνων και τη συνάθροιση λευκοκυττάρων/μονοκυττάρων σε πολλούς ιστούς του σώματος (πνεύμονες).

Το σύνολο όλων αυτών των ορμονικών δράσεων και λειτουργιών έχουν σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός προφλεγμονώδους ή αυτοφλεγμονώδους φαινοτύπου (φαινότυπος ανοχής) που ενεργοποιείται σε λοιμώξεις από παθογόνους ιούς που συνοδεύονται από υψηλό πυρετό, πνευμονία, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής ανεπάρκειας.

Όλα τα παραπάνω αλλά και οι επιπλοκές προκαλούνται υποθετικά από την «καταιγίδα κυτοκίνων» σε απάντηση της λοίμωξης (θεραπευτική αντιμετώπιση με χρήση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων;) (βλέπε πίνακα 1).

Επίσης αναφέρεται ότι η υποβιταμίνωση Βιτ. D έχει συνδεθεί με αυξημένα ποσοστά προσβολών, οξέων αναμνηστικών λοιμώξεων από ιούς.

Η παρατήρηση αυτή ενισχύθηκε από μετααναλύσεις των μονάδων εντατικής θεραπείας όπου η μειωμένη τιμή D συνδεότανε από κακή εξέλιξη και στις πνευμονικές λοιμώξεις από COV-19.

Αντίθετα η χορήγηση μεγάλων δόσεων Βιτ. D μειώνουν την θνητότητα, νοσηρότητα.

Επίσης, μείωση Βιτ. D έχει βρεθεί στον Σακχαρώδη Διαβήτη – παχυσαρκία – μεγάλου βαθμού φλεγμονές.

Η Βιτ. D χορηγείται στα άτομα με οστεοπόρωση το μέγιστο μέρος των ατόμων αυτών είναι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση που λαμβάνουν θεραπευτικά Βιτ. D για την νόσο της.

Αυτοί είναι ακόμα ένας λόγος προφύλαξης που εξηγεί την επιθετικότητα και προσβολή του αντρικού φύλου σε λοιμώξεις αλλά και COV-19 κυρίως σε μεγάλες ηλικίες (ηλικία στην οποία δεν χορηγούνται σκευάσματα Βιτ. D στους άνδρες).

Ειδική φροντίδα πρέπει να γίνεται κατά την διάρκεια λοίμωξης από COV-19 αλλά και άλλων επιδημιών για τα άτομα τα οποία λαμβάνουν ορμονικές θεραπείες (υπογοναδικός άνδρας - θεραπεία αποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση σε γυναίκες – ασθενείς με νεοπλασία) ή θεραπεία με φάρμακα τα οποία αναστέλλουν την σύνθεση ή την κυκλοφορία γεννητικών ορμονών.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref.: - Βικιπαιδεια

• Mayo Clin.
• - Els Eub. E. C. 2020

Η προσβολή του αναπνευστικού συστήματος (άνω και κάτω αναπνευστικό σύστημα) προκαλεί συμπτώματα που ομοιάζουν με του κοινού κρυολογήματος και της γριππώδους συνδρομής αλλά και δυσπνοϊκά φαινόμενα και πνευμονία.

Από τους πιο γνωστούς και δημοφιλείς ιούς που προσβάλλουν το αναπνευστικό δένδρο είναι ο ιός της γρίππης (Influenza virus «flu»).

Άλλοι ιοί που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα είναι :

• Rhinovirus/enterovirus
• Parainfluenza
• Συγκυτιακοί ιοί του αναπνευστικού συστήματος (R.S.V. : Respiratory Syncytial Virus).
• Adenovirus.

Συγκυτιακοί ιοί του αναπνευστικού συστήματος –

Respiratory Syncytial Virus (R.S.V.)

ΣΥΓΚΥΤΙΟ : Ομάδα κυττάρων στα οποία το πρωτόπλασμα του ενός κυττάρου είναι συνεχές με εκείνο των παρακείμενων κυττάρων, στην περίπτωση του RSV τα μολυσμένα κύτταρα του βλεννογόνου σχηματίζουν συγκύτιο.

Ειδικά προσβάλλουν την παιδική ηλικία. Κυρίως πρόωρα βρέφη, με χρόνια νοσήματα πνευμόνων, συγγενείς καρδιοπάθειες, ανεπάρκειες των Τ κυττάρων. Όλα αυτά αποτελούν καταστάσεις που προσβάλλονται από τον R.S.V.

Επίσης, η ανεπαρκής εμφάνισης και εξέλιξης των αεροφόρων οδών όπως και η «υπερευαισθησία» των αεροφόρων οδών αποτελούν παράγοντα αυξημένης θνητότητας από R.S.V. στα πρόωρα βρέφη.

Πνευμονική υπέρταση, υποξαιμία, κυάνωση, συνοδεύονται από δυσμενή πρόγνωση στα παιδιά με συγγενείς καρδιακές βλάβες.

Επίσης, η παρατεταμένη διαδικασία διπλασιασμού του γενετικού υλικού αποτελούν παράγοντες σοβαρής λοίμωξης στους ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΙΟΥ

R.S.V.: Συγκυτικός ιός μεγέθους (120-200nm). Το γονιδίωμα του ιού περιέχει F, G, SK λιποπρωτεΐνες. Οι F και G λιποπρωτεΐνες αποτελούν τον στόχο, εισβολή στη μεμβράνη των κυττάρων που προσβάλλει ο ιός.

Ο RIV ιός διαιρείται σε 2 αντιγονικές υποομάδες Α, Β, βάση με την ικανότητα αντίδρασης του RIV με μονοκλονικά αντισώματα κατά των γλυκοπρωτεϊνών «συγκόλλησης».

Ο υποτύπος Β R.S.V. χαρακτηρίζεται από ασυμπτωματικά στελέχη του ιού.

ΙΟΙ – ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ

Ο R.S.V. προσβάλλει και μεγάλες ηλικίες χωρίς όμως την εμφάνιση σοβαρών συμπτωμάτων.

Τα συμπτώματα της λοίμωξης από R.S.V. εμφανίζονται 4-6 ημέρες (χρόνος επώασης) μετά από την έκθεση στον ιό και περιλαμβάνουν :

• Συμφόρηση ρινική, ρινική έκκριση.
• Ξηρό βήχα.
• Χαμηλό πυρετό.
• Ξηρότητα λαιμού.
• Ελαφρό πονοκέφαλο.

Αν ο R.S.V. προσβάλλει το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα προκαλεί πνευμονία ή βροχιολίτιδες και τότε εμφανίζονται :

• Πυρετός
• Επίμονος βήχας
• Συριγμός αναπνοής
• Ταχύπνοια
• Δύσπνοια
• Κυάνωση.

Γενικά η R.S.V. λοίμωξη διαρκεί 2 – 8 ημέρες. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε 1 – 2 εβδομάδες (σε πολλούς διατηρείται η συρίπτουσα αναπνοή) περισσότερο χρόνο.

Στα πρόωρα βρέφη-ενήλικες με προϋπάρχουσα καρδιακή νόσο ή προσβολή των πνευμόνων χρειάζεται εισαγωγή και περίθαλψη σε νοσοκομείο άμεσα.

Ο ιός μεταδίδεται αερογενώς (με σταγονίδια, πτάρνισμα, βήχα). Εισέρχεται στον οργανισμό από τα μάτια, στόμα, μύτη.

Επίσης με στενή επαφή με πάσχοντα, άμεση επαφή (τίναγμα «μολυσμένων» χεριών).

Ο ιός διατηρείται για ώρες στην επιφάνεια των πάγκων της κουζίνας και σε ανοξείδωτες επιφάνειες.

Το πάσχον άτομο μεταδίδει τον ιό τις πρώτες ημέρες μετά την εκδήλωση της λοίμωξης.

Ο ιός εξακολουθεί να διαδίδεται για μερικές εβδομάδες μετά την ανάρρωση.

Επιδημίες του R.S.V. εμφανίζονται τέλος Φθινοπώρου αρχές Χειμώνα στα τροπικά κλίματα η μόλυνση είναι πολύ συχνή κατά την διάρκεια της περιόδου των βροχών.

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΟΜΑΔΕΣ R.S.V.

• Πρόωρα βρέφη
• Νεαρές ηλικίες με συγγενείς καρδιοπάθειες ή νοσήματα πνευμόνων.
• Νεαρές ηλικίες υπό θεραπεία με χημειοθεραπευτική αγωγή.
• Μεταμόσχευση οργάνων.
• Άτομα με HIV.
• Άτομα μεγάλης ηλικίας με άσθμα, καρδιακή ανεπάρκεια, Χρόνια Αποφρακτικά Νοσήματα Πνευμόνων (Χ.Α.Π.), βρογχιολίτιδα.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

• Πνευμονία
• Λοιμώξεις μέσου ωτός
• Άσθμα (προσβολή και εμφάνιση σε μικρές ηλικίες – προδιαθέτει σε άσθμα στην ενήλικα ζωή)
• Επανάληψη λοίμωξης (την ίδια εποχή) με συμπτωματολογία κοινού κρυολογήματος.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Φάρμακο Palivizumab*: Γίνεται σε παιδιά κάτω 1 έτους και σε παιδιά που γεννήθηκαν πρόωρα.

Έρευνες γίνονται για την δημιουργία ρινικού spray, εμβολίου.

Palivizumab: μονοκλωνικό αντίσωμα που παράγεται από ανασυνδυασμένη DNA τεχνολογία.

ΠΡΟΛΗΨΗ

• Συχνό πλύσιμο των χεριών.
• Αποφυγή συγχροτισμού.
• Καθαριότητα περιβάλλοντα χώρου (παιχνίδια κ.α.). 5 ώρες παραμονή ιού.
• Διακοπή καπνίσματος.

ΡΙΝΟΪΟΙ – Thinovirus Human (HRVs)

Ποσοστό άνω των 50% των κοινών κρυολογημάτων προκαλούνται από τους ρινοϊούς.

Περισσότεροι από 150 ορότυποι HRVs έχουν βρεθεί.

Οι λοιμώξεις από HRVs προσβάλλουν το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα.

Μετά την εναπόθεση του ιού στη μύτη ή στο στόμα ο ιός συνδέεται με τα επιθηλιακά κύτταρα του ξενιστή.

Η λοίμωξη που εμφανίζουν τα επιθηλιακά κύτταρα της μύτης προκαλεί την αύξηση των ουδετερόφιλων του ρινικού βλεννογόνου και την απελευθέρωση «διαβιβαστών φλεγμονής».

Η αναδίπλωση (πολλαπλασιασμός των HRVs γίνεται στους 33^oC (ιδανικά) αλλά μπορεί και στους 37^oC.

Ο ιός διαταράσσει τις φυσιολογικά υπάρχουσες συνδέσεις (μορφολογικές και λειτουργικές) που υφίστανται μεταξύ των κυττάρων. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη διαφυγή υγρών και έκκρισης βλέννης και προκαλείται από προσβολή και αλλοίωση από τον ιό των φυσιολογικών διαύλων (α-επιθηλιακού διαύλου Na αλλά και Β’ και Γ’.

Επακόλουθο των παραπάνω είναι η αλλοίωση (μείωση) της κάθαρσης βλέννης μέσω της λειτουργίας του κρασσωτού επιθηλίου που χαρακτηρίζει τις λοιμώξεις από HRVs.

Τα περισσότερα κλινικά συμπτώματα του HRNs περιλαμβάνουν «απαντήσεις» του ξενιστή (του ανθρώπου) με κινητοποίηση της συγγενούς ανοσίας, την λειτουργία των βλεννογόνων, όπως και της κυτταρικής ανοσίας.

Η λοίμωξη από HRVs προκαλεί απελευθέρωση κυτοκίνων (Ι-ΙΙΙ ιντερφερόνες) – IL:6-11-12-15-18.

Η στρατολόγηση των ουδετερόφιλων είναι αποτέλεσμα της απελευθέρωσης κυτοκίνων και των αυξητικών παραγόντων.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ

HRVs προσβάλλουν όλον την υφήλιο, όλα τα έθνη, όλο το χρόνο με αναπνευστικές λοιμώξεις.

Επιδημίες στα εύκρατα κλίματα εμφανίζονται στο Φθινόπωρο, Άνοιξη.

Δευτερογενείς προσβολές εμφανίζονται σε ποσοστό 25-70%.

Η διάρκεια των προσβολών από τον ιό διαρκεί 11-21 ημέρες.

Ο ιός HRV-C (καινούργιος υποτύτος) διαρκεί, εμφανίζει τριπλάσια διάρκεια.

HRVs έχουν βρεθεί όλο τον χρόνο στα τροπικά – σε ημιτροπικά κλίματα.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Δεν υπάρχει χρήση συνιστάται χορήγηση κινολόνων σε επιπλοκές του αναπνευστικού.

Ref.: - Taber’s λεξικό

• PMC Aug. 2016

ΑΔΕΝΟΪΟΙ

Μεσαίου μεγέθους ιοί, χωρίς φάκελλο, εικοσαενδρικής μορφής, με γραμμικό δίκλωνο DNA.

Έχουν περιγραφή 57 ορότυποι (οι ιοί αποτελούνται από 1.000.000 αμινοξέα). Οι αδενοϊοί στον άνθρωπο ευθύνονται για ποσοστό 5-10% του συνόλου των λοιμώξεων των προσβολών του ανώτερου αναπνευστικού συστηματος και προσβάλλουν παιδιά όπως και ενήλικες.

Μεταφέρονται μέσω του ΕΝΔΟΣΩΜΑΤΟΣ* (δηλαδή η σύντηξη του περιβλήματος δεν είναι απαραίτητη).

ΕΝΔΟΣΩΜΑ : Σχηματισμός (κοιλότητας) που βρίσκεται στην μεμβράνη των κυττάρων.

Επίσης το σωμάτιο του ιού φέρει μοναδική «ακίδα» ή ίνα που συνδέεται σε ακμή του καψιδίου (εικόνα).

Οι αδενοϊοί είναι ανθεκτικοί σε χημικούς ή φυσικούς παράγοντες, γενικά αντίξοες συνθήκες και έτσι επιβιώνουν εκτός οργανισμού και ύδατος.

Μετάδοση των ιών κυρίως μέσω σταγονιδίων αλλά και με την κοπρανοστοματική οδό.

Με την μόλυνση των δακτύλων διασπείρεται ο ιός στα μάτια.

Οι ΑΔΕΝΟΪΟΙ εκτός από τις εμπύρετες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (φαριγγίτις – επιπεφυκίτις - πνευμονία – κερατίτις) προκαλούν οξεία αιμορραγική κυστίτιδα – γαστρεντερίτιδα – ηπατίτιδα όπως και οξείες φλεγμονές σε ασθενείς με AIDs (μηνιγγίτιδα).

Οι αδενοϊοί επειδή έχουν αναλυθεί και μελετηθεί πάρα πολύ καλά χρησιμοποιούνται, σαν «θεραπευτικά» οχήματα για την εισαγωγή τμημάτων DNA σε άλλα κύτταρα.

Οι αδενοϊοί διαθέτουν αποτελεσματικό μηχανισμό εισόδου στους πυρήνες των κυττάρων, έχουν δυνατότητα παραγωγής σε μεγάλες ποσότητες και ικανότητα «μόλυνσης» μεγάλου αριθμού κυττάρων.

Επειδή, εμφανίζουν όλες τις παραπάνω ιδιότητες οι αδενοϊοί σε συνδυασμό με την χαμηλή παθογονικότητα τους μπορούν να μεταφέρουν μεγάλα τμήματα γονιδίων (μεγαλύτερα των 30Kb) και βέβαια οι πρωτεΐνες τους αναγνωρίζονται από τα αναπνευστικό σύστημα του ξενιστή.

Όλα τα παραπάνω εφαρμόζονται, και οι αδενοϊοί σαν θεραπείες (η μεταφορά γονιδίων γενικής θεραπείας – γενετικής και θεραπείας) ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΓΟΝΙΔΙΩΝ ΣΤΑ ΚΑΡΚΙΝΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ, αλλά και χρήση αυτών γίνεται βάσει της ικανότητάς τους θανάτου επιλεκτικά τωμ καρκινικών κυττάρων (με λύση κυττάρων).

ΙΟΙ PARAINFUENZA (H PIVs) ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Προκαλούν λοιμώξεις ανώτερης και κατώτερης αναπνευστικής οδού, προσβάλλουν όλες τις ηλικίες αλλά ειδικά στις μικρές ηλικίες (παιδιά, έφηβοι, άτομα με ανοσοκαταστολή).

Η επώαση της λοίμωξης από τους ιούς αυτούς είναι 2-7 ημέρες. Οι ιοί αυτοί είναι παθογόνοι και για τα ζώα, έχουν μέγεθος 150-250nm περιέχουν αρνητική φόρτιση DNA, γονιδίωμα 15.000 νουκλεοτιδίων.

Οι HPIVs διακρίνονται σε 4 τύπους (1-4).

Οι HPIV-1 και HPIV-2 προκαλούν λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και λοιμώξεις που μιμούνται το κοινό κρυολόγημα.

Ειδικά ο HPIV-1 προκαλεί ψευδομεμβρανιώδη λαρυγγίτιδα (croup).

HPIV3 προκαλεί βρογχολίτιδα, βρογχίτιδα οξεία, πνευμονία.

HPIV4 δεν ανευρίσκεται συχνά προκαλεί μέτριες αναπνευστικές παθήσεις εποχιακού χαρακτήρα.

Οι ανθρώπινοι parainfluenza ιοί ανήκουν στην οικογένεια Paramoyxoviridae και περιέχουν στο μόριό τους RNA.

Οι άνθρωποι εμφανίζουν λοιμώξεις πολλαπλές από τους (HPIVs) ιούς με κλινική εικόνα μέτριου βαθμού λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος που θυμίζουν κοινό κρυολόγημα.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1

Οι ανθρώπινοι ιοί parainfluenza έχουν 2 γένη

Respirοvirus HPIV-1, 3

Rubrilavirus HPIV-2, 4

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : 5.000.000 παιδιά (στατιστικά ΗΠΑ) προσβάλλονται από λοιμώξεις στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα (2/3 αυτών οφείλονται σε HPIVs).

ΔΟΜΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΣΗ ΙΟΥ

Οι HPIVs χαρακτηρίζονται από παραγωγή τεμαχιδίων ιού με κάψα και περιέχουν RNA με αρνητική φόρτιση.

Τα γονιδιώματα των ιών αυτών είναι περίπου 15.000 νουκλεοτίδια και 6 δομικές πρωτεΐνες (βλέπε Πίνακα 2).

Ο πρώτος HPIV ανακαλύφθηκε το 1950.

Η ταξινόμηση της γίνεται με αναγονική και γενετικά χαρακτηριστικά δημιουργώντας 4 υποτύπους.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2

Η ηλεκτροφόρηση έχει δείξει ότι τα Μοριακά βάρη των πρωτεϊνών των 4 HPIVs τα οποία εμφανίζουν ομοιότητες (εξαιρείται η φωσφοπρωτεΐνη).

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΙΟΥ

Η αναδίπλωση και ο πολλαπλασιασμός του ιού γίνεται με την αρχική είσοδο του ιού εντός του κυττάρου με την σύνδεση και την σύντηξη των λιπιδίων της μεμβράνης του κυττάρου με την συμμετοχή της νουκλεοπρωτεΐνης, της φωσφοπρωτεΐνης, μεγάλου μεγέθους πρωτεϊνών.

Στην ένωση του ιού με το υγιές κύτταρο σημαντικό ρόλο παίζει η αιμοσυγκολητίνη-νευραμινιδάση όπως και η συμφυτική πρωτεΐνη (Fusion Protein) που σχηματίζει παροδικά συγκύτια.

Οι εμφανείς μορφολογικές αλλοιώσεις που προκαλούνται από τον ιό στα κύτταρα που προσβάλλει αυτός εμφανίζεται σαν διεύρυνση, επέκταση του κυττοπλάσματος, μείωση μιτωτικής ενέργειας – και τοπικά αθροίσματα πολυπύρηνων κυττάρων (συγκότια).

Γενικά η παθογενετική ικανότητα των HPIVs εξαρτάται από αναστολή παραγωγής της ιντερφερόνης.

Οι λοιμώξεις των αεροφόρων οδών οφείλονται στην μεγάλη δυνατότητα απορρύθμισης των κυττοκίνων που προκαλούν αυτοί οι ιοί στην έκκριση (IL-2, IL-6, INF-α).

Πρόσφατα στοιχεία έχουν ενοχοποιήσει τα IgE αντισώματα κατά την HPIVs με την έκκριση ισταμίνης στην περιοχή της τραχείας που ενοχοποιείται για το croup (ψευδομεμβρανική λαρυγγίτις).

Η πρωτοπαθής ανοσολογική απάντηση κατά του ιού περιλαμβάνει την ΧΥΜΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ που κατευθύνεται κατά πρωτεϊνών HPN και F του ιού.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Οι HPIV-1, HPIV-2, HPIV-3, έχουν ενοχοποιηθεί για 1/3 των λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος (στατιστική ΗΠΑ).

Ποσοστό 25% των παιδιών και εφήβων εκδηλώνουν κλινικό σύνδρομο.

Οι HPIV-1, HPIV-2, θεωρούνται το κυριότερο αίτιο λαρυγγοτραχείτιδας (παιδιά 6-8 ετών).

2 φορές το χρόνο επιδημίες μπορεί να συμβούν κυρίως το Φθινόπωρο με λοίμωξη HPIV-1, 2.

Ο HPIV2, προκαλεί συνήθως ετήσιες επιδημίες.

Ο HPIV3, ενοχοποιείται για πρόκληση βρογχιολίτιδας και πνευμονίςα (ηλικίες < έτους).

Ο HPIV4, δεν εντοπίζεται συνήθως. Πιθανώς προκαλεί λοιμώξεις χωρίς συμπτώματα.

Υπάρχουν ενδείξεις συσχετισμού των HPIVs με πυρετικούς σπασμούς που προκαλείται από λοιμώξεις (C>20%) ειδικά από HPIV-4 και HPIV3-1.

Οι HPIVs, έχουν συνδεθεί με ιογενείς μηνιγγίτιδες και σύνδρομο Guillain-Barre.

Η σχέση HPIVs και Χ.Α.Π. (Χρόνια Αποφρακτική Νόσος Πνευμόνων) διερευνάται.

Οι προσχολικές ηλικίες εμφανίζουν υψηλή θνητότητα μετά από λοιμώξεις HPIVs αλλά και μικροβιακές λοιμώξεις που ενισχύονται από την κακή διατροφή – ανεπάρκεια Βιτ. Α – μόλυνση περιβάλλοντος.

Τα περισσότερα μικρά παιδιά (5 χρονών και πάνω) διαθέτουν αντισώματα κατά HPIV-3 και ποσοστό 75% έχουν αντισώματα κατά HPIV-1 και 2.

ΜΕΤΑΔΟΣΗ : Γίνεται αερογενώς (πτάρνισμα, βήχας) με τα μολυσμένα σταγονίδια να παραμένουν περίπου 1 ώρα στον αέρα και για 1-2 ώρες στις επιφάνειες του περιβάλλοντος.

Οι HPIVs προκαλούν επιδημίες το Καλοκαίρι – Φθινόπωρο.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• Με τη μέθοδο της αλυσωτής πολυμεράσης (P.C.R.) το γονιδίωμα του ιού ανιχνεύεται.
• Άμεση αναζήτηση αντιγόνων του ιού στις αναπνευστικές εκκρίσεις (συλλογή πτύελων μετά 7 ημέρες από την αρχή της νόσου) με την μέθοδο του ανοσοφθορισμού ή την ενζυμική.
• Καλλιέργεια πτύελων (ανεύρεση του ιού).
• Έλεγχος των IgG αντισωμάτων κατά του ιού η αναζήτηση IgM αντισωμάτων σε δείγμα πλάσματος.

Πρόγνωση για τους HPIVs δεν υπάρχει.

Εμβόλια δεν έχουν δημιουργηθεί.

Θεραπευτικά, γίνεται χρήση Ribanirus (θεραπεία HPIV-30).

Συμπτωματική θεραπεία με κορτιζόνη και βρογχοδιαγνωστική γίνεται στις επιπλοκές της νόσου από HPIVs.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref.: - Βικιπαίδεια

• Amer. Med. Ped.
• Nort. Res. Ent. Vir. Sum
• (NR EVSI)

Ο Ε.Ζ. είναι ιογενής νόσος που προκαλείται από τον Varicella Zoster Virus (VZV) (ιός ευλογιάς – ζωστήρα) ή ιός του έρπητα ζωστήρα. Από Ε.Ζ. 1.000.000 άτομα υποφέρουν ετησίως.

Η αρχική λοίμωξη από τον ιό VΖV προκαλεί την βραχυχρόνιο οξεία νόσο της ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑΣ (ασθένεια συνήθως παιδιών και εφήβων).

Η ανεμοβλογιά χαρακτηρίζεται από αίσθημα βαρειάς κακουχίας, χαμηλή πυρετική κίνηση, μυϊκά άλγη, πονοκέφαλο, όπως και εξελκώσεις στην κοιλότητα του στόματος.

Εμφανίζει χαρακτηριστικό κνησμώδες φυσαλιδώδες εξάνθημα το οποίο εμφανίζεται στον κορμό του σώματος και το κεφάλι.

Ήπια πρόδρομα συμπτώματα μπορεί να προηγούνται της έκθεσης του εξανθήματος.

Οι ενήλικές μπορεί να εμφανίσουν πυρετό και αδιαθεσία 1-2 ημέρες πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος σε αντίθεση με το παιδιά που το εξάνθημα αποτελεί συχνά την αρχική εκδήλωση της νόσου.

Το εξάνθημα είναι κνησμώδες, με ταχεία εξάπλωση. Η αρχική εμφάνισή του είναι κηλιδοβλατιδώδες με σταδιακή μετατροπή σε φυσαλιδώδες με εμφάνιση βλαβών διαμέτρου 1-4 mm και τελική εφελκιδοποίηση.

Η αρχική εντόπιση του εξανθήματος αφορά το κεφάλι (τριχωτό) και μετά εξαπλώνεται στον κορμό και υπόλοιπο σώμα.

Χαρακτηριστικό στοιχείο του εξανθήματος αποτελούν οι διαδοχικές εκθύσεις για αρκετές μέρες με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη συνύπαρξη των δερματικών βλαβών σε διάφορα στάδια.

Οι βλάβες από VZV εμφανίζονται και στην βλεννογόνο του ρινοφάρυγγα του κόλπου, τον επιπεφυκότα και κερατοειδή του οφθαλμού.

Το εξάνθημα του Ε.Ζ. αποδράμει μετά 2-4 εβδομάδες.

Μετά το πέρας της ανάρρωσης της λοίμωξης από την ανεμοβλογιά ο ιός VZV παραμένει στο οργανισμό σε ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΑ ΜΟΡΦΗ και μελλοντικά μπορεί να ενεργοποιηθεί (ακόμα και μετά από χρόνια) και να προκαλέσει τον ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ.

Η λανθάνουσα μορφή του ιού βρίσκεται στο περίβλημα των νευρικών κυττάρων, στα δορυφόρα νευρικά νευρικά κύτταρα της σπονδυλικής στήλης (παρασπονδυλικά γάγγλια) του αυτόνομου νευρικού συστήματος.

Η μετά από χρόνια ενεργοποίηση του VZV τελείται μέσω του άξονα των νευρικών κυττάρων και εμφανίζεται η εγκατάσταση του ιού στα κύτταρα του δέρματος που δέχονται την αντίστοιχη νεύρωση.

Η επαναενεργοποίηση του VZV προκαλεί την εμφάνιση του ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ [εμφάνιση χαρακτηριστικών αλλοιώσεων του δέρματος (φυσαλίδες) που πορεύονται κατά μήκος των νεύρων]. Το εξάνθημα του Ε.Ζ. είναι φυσαλιδώδες σε ερυθηματώδη βάση, εμφανίζει ταινιοειδή κατανομή κατά μήκος 1-3 δερμοτομιών. Οι βλάβες του δέρματος συχνά συνοδεύονται από έντονο άλγος και τοπικές παραισθήσεις.

«Παράγοντες ενεργοποίησης» του VZV, αποτελούν :

• Μεγάλη ηλικία
• Κόπωση σωματική
• Stress
• Λοιμώξεις
• Ανοσοκαταστολή
• Ακτινοθεραπεία
• Το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (Σ.Ε.Α.Α.)
• Λεμφώματα.

Στατιστικά στοιχεία αναφέρουν ότι 1 στα 4 άτομα εμφανίζουν Ε.Ζ. στη διάρκεια της ζωής τους.

Οι πιθανότητες εμφάνισης του Ε.Ζ., όπως και η διάρκειά του και, σοβαρότητα εξέλιξης της λοίμωξης αυξάνεται παράλληλα με την ηλικία του ατόμου (ειδικά μετά την ηλικία των 50 ετών) όπου σημειώνεται εμφάνιση Ε.Ζ. σε ποσοστό 25% το οποίο ανέρχεται στο 50% στις ηλικίες άνω των 70 ετών). Επίσης, 1 από τους ασθενείς με Ε.Ζ. θα εμφανίσει οφθαλμικό έρπητα (προσβολή οφθαλμικού κλάδου του τριδύμου νεύρου που οδηγεί σε τύφλωση).

Άτομα που έχουν εμφανίσει Ε.Ζ. στο παρελθόν έχουν κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου (x3 πιθανότητες) το επόμενο εξάμηνο, μετά την αρχική προσβολή του Ε.Ζ.

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ

Ο VZV εισέρχεται στον οργανισμό του ανθρώπου μέσω του αναπνευστικού συστήματος και των επιπεφυκότων του οφθαλμού.

Ο ιός πολλαπλασιάζεται στα σημεία εισόδου (ρινοφάρυγγας – επιχώριοι λεμφαδένες).

Επακόλουθη ιαιμία (εμφάνιση του ιού στο αίμα) μετά πάροδο 4-6 ημερών από την αρχή της μόλυνσης.

Κατόπιν επιτελείται μεταφορά του ιού σε διάφορα όργανα (ήπαρ – σπλήνας – αισθητικά γάγγλια) όπου πολλαπλασιάζεται σε δεύτερη φάση προκαλώντας δευτερογενή ιαιμία με εμφανή λοίμωξη του δέρματος.

Ο ιός μπορεί να καλλιεργηθεί στα μονοπύρηνα κύτταρα του πάσχοντος ατόμου από 5 ημέρες πριν έως 1-2 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος της νόσου.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ : Στις εύκρατες χώρες η ανεμοβλογιά και ο έρπητας ζωστήρας προσβάλλει 90% του πληθυσμού που έχει μέχρι την ηλικία των 15 έχει νοσήσει από ανεμοβλογιά.

Η επιδημική εμφάνιση της νόσου την χειμερινή και αρχή της άνοιξης.

Η επιδημιολογία αυτή αλλάζει στις τροπικές χώρες με μεγαλύτερη αναλογία προσβολή ενήλικου πληθυσμού.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ

Η κλινική εικόνα του ΖNV, εντοπίζεται :

α) στο δέρμα με την εμφάνιση εξανθήματος, το οποίο είναι φυσαλιδώδες σε ερυθηματική βάση με ταινιοειδή επινέμηση κατά μήκος 1-3 δερμοτομιών (κατά μήκος της πορείας των νεύρων). Έντονο άλγος και παραισθησία τοπικά συνοδεύουν το εξάνθημα.

β) στο νευρικό σύστημα : περίπου 15% των ασθενών με Ε.Ζ. παρουσιάζουν έντονο άλγος και παραισθησία στα δερμοτόμια που προσβάλλονται για αρκετές εβδομάδες έως μήνες (ακόμα και σε μόνιμη βάση) προκαλώντας ΜΕΘΕΡΠΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ.

Ο πόνος του Ε.Ζ., περιλαμβάνει :

• Πρόδρομη φάση
• Οξεία Εξανθηματική φάση
• Μεθερπητική φάση (νευραλγία).

Ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να προκαλέσει και μόνιμες νευρολογικές βλάβες (παράλυση κρανιακών νεύρων, ημιπληγία, οφθαλμικές διαταραχές).

ΜΕΘΕΡΠΗΤΙΚΗ ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ (Μ.Ν.), αποτελεί σημαντικό πρόβλημα και είναι συνήθως επιπλοκή του έρπητα ζωστήρα (ποσοστό εμφάνισης 15%-20%). Επιβαρυντικοί παράγοντες για την εμφάνιση της, είναι :

• Ηλικία (άνω των 70 ετών ποσοστό 35%-47,5%)
• Σακχαρώδης Διαβήτης
• Νεοπλασίες
• Ανοσοκαταστολή
• Έκταση περιοχής που εμφανίζει προσβολή από VZV.

Η Μ.Ν. επηρεάζει γενικά την συνολική ποιότητα της ζωής του ατόμου και τούτο διότι επηρεάζει τον ύπνο, την γενική ψυχολογία του, την καθημερινότητα του.

Ο πόνος της Μ.Ν. εντοπίζεται στα δερμοτόμια που προσβάλλονται, και πρόκειται για οξύ – διαπεραστικό – διαξιφιστικό πόνο – αίσθημα καύσου, το οποίο συνοδεύεται από αίσθηση ηλεκτρικών εκκενώσεων ενώ η εμφάνιση υπερ-ευαισθησίας (ακόμα και άγγιγμα επαφή ενδυμάτων είναι έντονη).

Η όλη αυτή κατάσταση του πόνου ονομάζεται ΑΛΛΟΔΥΝΙΑ*, όχι συχνά η μεθερπητική αυτή νευραλγία συνυπάρχει με κνησμό και σπάνια συνοδεύεται από αδυναμία μυών ή και παράλυση αυτών (αν τα νεύρα που προσβάλλονται εμπλέκονται στον έλεγχο κινητικότητας).

Η μεθερπητική νευραλγία χαρακτηρίζεται και σαν ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ (Ν.Π.) : πόνος ο οποίος προκαλείται από βλάβη ή νόσημα του σωματοαισθητικού νευρικού συστήματος, σαν περιφερικά (περιφερικός νευροπαθητικός πόνος : Νευροπάθεια του Σακχαρώδη Διαβήτη – λοίμωξη από έρπητα ζωστήρα, τραυματισμός μετά χειρουργική επέμβαση.

Πολλές φορές το Ιστορικό (μεθερπητική νευραλγία) ή η κλινική εμφάνιση (νευραλγίας τριδύμου) καλύπτουν την διάγνωση του Ν.Π.

ΑΛΛΟΔΥΝΙΑ : Έκλυση πόνου από φυσιολογικά μη επώδυνα ερεθίσματα.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΕΝΖΥΜΟΥ TMPRSS2 ΜΕ ΚΟΡΟΝΑΪΟΥΣ

Κορωναϊοί όπως ο SARS-COV-1 αλλά και ο SARS-COV-2 ενεργοποιούνται από το ένζυμο αυτό το οποίο ενισχύει την σύνδεση του ιού COV-19 με το υγιές κύτταρο.

Η σχέση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί και σαν θεραπεία στη λοίμωξη από τον COV-19.

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ COV-19 – ΕΝΖΥΜΟ TMPRSS2

Διάφοροι ερευνητές και μελέτες αναφέρονται στην πανδημία που προκλήθηκε από τον COV-19, αναλύοντας την μοριακή σύστασή του, την δομή του πυρήνα του, όπως και τη διαδικασία «σύνδεσης» του COV-19 με τα υγιή κύτταρα που εξασφαλίζει σε αυτόν τον πολλαπλασιασμό του.

Επίσης, από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας του COV-19 έχουν αναφερθεί σημαντικές διάφορες εξελίξεις της νόσου, θνητότητας από αυτήν στους πληθυσμούς ανδρών – γυναικών (58% άνδρες – 42% γυναίκες).

Οι διαφορές αυτές των δύο φύλων ερευνώνται από πλευράς βιολογικών παραγόντων – συμπεριφοράς (κάπνισμα) αλλά και σε επίπεδο ενζυμικών παρουσιών.

Οι περισσότερες αναφορές στο τελευταίο τομέα αφορούν το γονίδιο TMPRSS2.

Το TMPRSS2 είναι γονίδιο το οποίο κωδικοποιεί μία πρωτεΐνη που ανήκει στην μεγάλη οικογένεια των πρωτεασών σερίνη.

Το γονίδιο αυτό ρυθμίζεται ανοδικά από τις ανδρογόνες ορμόνες στα καρκινικά κύτταρα του προστάτη αδένα και παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη.

Το γονίδιο αυτό «εκφράζεται» στην αυχενική μοίρα του φυσιολογικού επιθηλίου του προστάτου και αυξάνεται στον κακοήθη προστατικό ιστό.

Επίσης, το ένζυμο αυτό ανευρίσκεται στους πνεύμονες των ανθρώπων σε διαφορετικού πληθυσμούς [εύρημα που δικαιολογεί την κυμαινόμενη ευαισθησία των ατόμων στις αναπνευστικές λοιμώξεις (κοροναϊός γρίππης)].

Πρέπει να σημειωθεί ο ιός COV-19 (όπως και κάθε ιός) δεν έχει αυτόνομη δυνατότητα πολλαπλασιασμού αλλά χρειάζεται την συμμετοχή των υγιών κυττάρων του οργανισμού μας για την παραγωγή και τον πολλαπλασιασμό του, που γίνεται με την καταστροφή των υγιών αυτών κυττάρων και που δημιουργεί πλέον «μονάδες» παραγωγής του COV-19.

Ο COV-19 χρησιμοποιεί του υποδοχείς ACE-2 για την είσοδό του στο υγιές κύτταρο με την συνεργεία του ενζύμου TMPRSS2 του ξενιστή.

Ειδικότερα, η γλυκοπρωτεΐνη S που εδράζεται στην «ακίδα» του ιού (spike) και προετοιμάζεται (συνεργεία) για την σύνδεση αυτή από το TMPRSS2 (Πίνακας 1).

Πίνακας 1

Ρύθμιση της γονιδιακής αντιγραφής του TMPRSS2 και εξέλιξη λοιμώξης για CON με την είσοδό του στο κύτταρο «στόχο»

O COV-19 αποτελεί ασθένεια με πολλά ερωτηματικά. Ερωτηματικά διάγνωσης, ερωτηματικά θεραπευτικής αντιμετώπισης και περιμένοντας την κυκλοφορία του εμβολίου κατά COV-19 η γνώση κάθε στοιχείου και η θεραπευτική εφαρμογή στην αντιμετώπιση του COV-19 είναι απολύτως αποδεκτή.

Έτσι, φάρμακα τα οποία δρούν στην αναστολή των ανδρογόνων ορμονών, όπως π.χ. το Camistat: το οποίο αναστέλλει την σερίνη πρωτεάση με δράση στις προφλεγμονώδεις κυτοκίνες με ενδείξεις κυκλοφορίας για : χρόνια παγκρεατίτιδα, βλάβες πνευμόνων, έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία του COV-19 από Ιάπωνες γιατρούς.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα που συνεχώς ενεργοποιούνται και αυξάνονται, η λοίμωξη από COV-19 αποτελεί πρόβλημα.

Πρόβλημα όχι μόνον διάγνωσης, εξέλιξης της νόσησης αλλά για τις γενικές επιπλοκές που προκαλεί η λοίμωξη σε άτομα με χρόνια νοσήματα.

Με τα σημερινά δεδομένα άτομα ανεξαρτήτως ηλικίας που εμφανίζουν τις παρακάτω παθήσεις μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο όταν μολυνθούν από COV-19.

Οι κατηγορίες αυτές, είναι :

• Άσθμα (μέτριου – σοβαρού βαθμού).
• Αγγειακά καρδιακά νοσήματα.
• Κυστική ίνωση.
• Υψηλή αρτηριακή πίεση.
• Άτομα υπό ανοσοκαταστολή (μεταμοσχευμένοι – HIV άτομα – Χρήση κορτικοειδών – Χρήση ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων).
• Νευρολογικές παθήσεις (άνοια).
• Παχυσαρκία ΔΜΣ > 25kg/m², < 30kg/m².
• Πνευμονική Ίνωση.

Συγγενείς Αιμολυτικές Αναιμίες (Θαλασσαιμία – Δρεπανοκυτταρική αναιμία – Μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία)

• Άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη 1.

Θεωρείται ότι οι παιδικές ηλικίες δεν προσβάλλονται στον ίδιο βαθμό από τον COV-19.

Τα παιδιά όμως τα οποία πάσχουν από νοσήματα, όπως :

• Παχυσαρκία
• Σοβαρά κληρονομικά νοσήματα
• Σοβαρά νευρολογικά νοσήματα
• Σακχαρώδη διαβήτη 1
• Άσθμα
• Χρόνια ηπατική – νεφρική ανεπάρκεια

Παιδιά υπό ανοσοκαταστολή, έχουν τους ίδιους κινδύνους μόλυνσης με τους ενήλικες από COV-19.

Οι κατηγορίες αυτές πρέπει προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες κατηγορίες υψηλού κινδύνου για εμβολιασμό για COV-19.

Τα άτομα τα οποία λαμβάνουν θεραπείες για υποκείμενα νοσήματα επιβάλλεται και πρέπει να συνεχίσουν την ίδια θεραπευτική αγωγή με στενή συνεργασία με τους θεράποντες γιατρούς τους, και τηρούνται βέβαια τα μέτρα προστασίας (Μάσκα – Αποστάσεις – Συχνό πλύσιμο χεριών), και προγραμματίζεται μηνιαία προμήθεια ειδών διατροφής με παράλληλο έλεγχο και αποφυγή των κοινωνικών επαφών τους.

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει για τους ασθενείς που πάσχουν από ασθένειες ήπατος (γενικά από χρόνια ηπατική ανεπάρκεια) αλλά και για τους αρρώστους με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (Χ.Ν.Α.), και τούτο διότι οι κατηγορίες των ασθενών αυτών δεν έχουν συμπεριληφθεί στις μεγάλες ομάδες ατόμων (εθελοντών) στις οποίες χορήγησαν τα mRNA εμβόλια.

Οι συμβουλές που παρέχονται στις ομάδες αυτές παρακάτω, προέρχονται από την ξένη βιβλιογραφία.

ΗΠΑΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

ΕΜΒΟΛΙΟ ΚΑΤΑ COV-19 χορηγείται στα άτομα με χρόνιες ηπατικές παθήσεις – αυτοάνοσο ηπατίτιδα – χρόνια ηπατική ανεπάρκεια – μεταμοσχευμένος.

Βέβαια οι επιφυλάξεις αφορούν την αποτελεσματικότητα του εμβολίου στους μεταμοσχευθέντες που συνήθως βρίσκονται υπό ανακατασταλτική θεραπεία.

Τα άτομα με αυτοάνοση ηπατίτιδα μπορεί να εμβολιαστούν αφού ζητήσουν την γνώμη του θεράποντος γιατρού τους.

Υπενθυμίζεται ότι είναι απαραίτητη η χορήγηση της 2^ης δόσης (4 εβδομάδες μετά την πρώτη χορήγηση) για την επίτευξη πλήρους ανοσίας.

Μετά την πρώτη δόση αρχίζει η παραγωγή αντισωμάτων στις 7-10 ημέρες.

ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ (Χ.Ν.Α.)

Σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια κάθε σταδίου (περιτοναϊκή πλύσεις – μεταμοσχευμένοι) συνιστάται ο εμβολιασμός.

Καλό θα είναι να προηγείται συνεννόηση με τον θεράποντα γιατρό σας.

Τα εμβόλια κατά COV-19 δεν περιέχουν ζώντες οργανισμούς ή τμήματα αυτών αλλά αντίθετα «διδάσκουν» στον οργανισμό μας, την παραγωγή «ειδικής πρωτεΐνης» που ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημά μας και επομένως οι ωφέλειες του εμβολιασμού είναι πολύ περισσότερες από τις πιθανές παρενέργειες.

Τα mRNA εμβόλια με την τεχνολογία που διαθέτουν έχουν πολύ μεγάλο μέλλον. Μπορούν να ασκήσουν προστασία και για λοιμώδη νοσήματα αλλά και νεοπλασίες.

Επίσης εμβολιασμός μπορεί να γίνει σε άτομα δότες του ενός νεφρού τους (στο παρελθόν) και εφόσον βέβαια τα άτομα αυτά έχουν καλή υγεία.

Όσον αφορά τους μελλοντικούς δότες νεφρικών μοσχευμάτων δεν υπάρχουν πληροφοριακά στοιχεία.

Πάντως αν ο μελλοντικός δότης βρίσκεται σε καλή υγεία, δεν έχει εμφανίσει ανεπιθύμητες ενέργειες σε προηγούμενους εμβολιασμούς μπορεί να εμβολιαστεί.

Συνεννόηση προηγείται με τον θεράποντα γιατρό του.

Βέβαια ο εμβολισμός κατά της γρίππης δεν επηρεάζεται από τον εμβολιασμό COV-19.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ο εμβολιασμός κατά της εποχικής γρίππης αποτελεί το πιο ασφαλές μέσο πρόληψης. Τα εμβόλια γρίππης περιέχουν είτε κατάλληλα αδρανοποιημένους γρίππης ή τμήματα ιού.

Επειδή ο ίος της γρίππης υφίσταται μεταλλάξεις ο εμβολιασμός είναι αναγκαίος κάθε χρόνο με ιδιαίτερη φροντίδα για τις ομάδες και άτομα αυξημένου κινδύνου. Ο εμβολιασμός προτείνεται για το 2^ο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου.

Το εμβόλιο της γρίππης καλύπτει περίοδο έως και 6 μηνών Εποχή εμβολιασμού πιο κατάλληλη Οκτώβριος – Νοέμβριος.

Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία αναφέρουν ότι ο εμβολιασμός της γρίππης μειώνει τον κίνδυνο προσβολής από COV-19.

Αποτελεσματικότητα εμβολίου 70% - 90%.

Γίνεται και σε έγκυες γυναίκες. Συμβάλλει στην πρόληψη του πρόωρου τοκετού.

Το μικρό προστατεύεται επί εμβολιασμού της μητέρας του πριν και 6 μήνες μετά την γέννησή του.

Η γρίπη μπορεί να αποβεί θανατηφόρα ιδιαίτερα στις ομάδες υψηλού κινδύνου (άτομα άνω των 60 ετών, άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη, κ.α.).

Ο εμβολιασμός δεν προκαλεί γρίππη και τούτο διότι το εμβόλιο περιέχει καταλλήλως αδρανοποιημένα στελέχη.

Κυριότερη παρενέργεια του εμβολίου είναι το σύνδρομο Guillain-Barre με συχνότητα εμφάνισης 1/1.000.000 δόσεις.

Guillain-Barre: Μεταλοιμώδης, ανοσοεπαγόμενη νόσος. Οξείες λοιμώξεις από Epstein-Bar ιό – κυτταρομεγαλοιό

Η αντισωματική απάντηση μετά την χορήγηση του εμβολίου γίνεται μετά 16 ημέρες.

Θεωρητικά στο διάστημα αυτό ο εμβολιαζόμενος μπορεί να προσβληθεί από γρίπη ή άλλο ιό (parainfluenza) ή από στελέχη γρίππης που δεν καλύπτονται από το χορηγηθέν εμβόλιο.

Ο ιός της γρίππης που εμφανίστηκε στην Ελλάδα κατά το έτος 2019 – 2020 ήταν τύπος Α (77,9%) τύπος Β (22,1%).

Υποτύπος γρίπης τύπου : Α Η₃Ν₂ (66,9%) Α Η₁Ν₁ (33,1%).

Κατά την προσεχή περίοδο ο ιός της γρίππης αναμένεται να εμφανίσει επιδημία παράλληλη με την πανδημία του COV-19.

Έτσι, θεωρείται απόλυτα υποχρεωτικός ο εμβολιασμός κατά της γρίππης.

Υπενθυμίζεται ότι η συμπτωματολογία γρίππης και COV-19 είναι σχεδόν όμοιες και έτσι είναι δύσκολη η διαφορική διάγνωση μεταξύ τους.

• ΒΡΕΦΗ-ΠΑΙΔΙΑ <9 ετών τα οποία εμβολιάζονται για πρώτη φορά ή ΠΑΙΔΙΑ <9 ετών που κατά το παρελθόν είχαν λάβει μόνον 1 δόση εμβολίου γρίππης, χρειάζονται 2 δόσεις αντιγριπικού εμβολίου με μεσοδιάστημα 28 ημερών.
• ΒΡΕΦΗ ≥ μηνών : χορηγείται 0,5ml (ολόκληρη δόση εμβολίου) σύμφωνα με οδηγίες όλων των Ευρωπαϊκών φορέων.

Τα εμβόλια που υπάρχουν σήμερα είναι 4 τον αριθμό.

• Fluarix tetra
• Flucelvax tetra
• Vaxigrip tetra
• Influvac tetra

ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ VAXIGRIP

• Πολύ συχνά ≥10
• Συχνές ≥1/1.000 - <100
• Όχι συχνές ≥1.000 - <1.000
• Σπάνιες ≥1/10.000 - <1/1.000
• Πολύ σπάνιες <1/10.000

Το Vaxigrip Tetra παρέχει ενεργητική ανοσοποίηση κατά των 4 στελεχών γρίππης (2 υπότυπους Α και Β ).

Το Vaxigrip tetra διεγείρει την παραγωγή χυμικών αντισωμάτων έναντι αιμοσυγκολλητίνης εντός 2-3 εβδομάδων το οποίο έχει συσχετισθεί με προστασία από την γρίπη έως και σε ποσοστό 50% των εμβολιαζόμενων ατόμων.

Διάρκεια ζωής σκευάσματος 1 χρόνος.

Ρυθμιστικό διάλυμα Vaxigrip περιέχει :

• Χλωριακό Νάτριο
• Χλωριούχο Κάλιο
• Διφασικό ένυδρο Φωσφορικό Νάτριο
• Δισόξινο Φωσφορικό Κάλιο
• Ύδωρ ενέσιμο.

Πριν από την χρήση το εμβόλιο πρέπει να φτάσει στην θερμοκρασία του δωματίου.

Προηγείται καλή ανακίνηση του εμβολίου πριν από την χρήση. Εμβόλιο που εμφανίζει ξένα σωματίδια στο εναιώρημα δεν χρησιμοποιείται.

FLUCELVAX TETRA

Χορηγείται σε παιδιά από την ηλικία των 9 ετών και σε ενήλικες.

Περιέχει πρωτεΐνη από 4 διαφορετικά αδρανοποιημένα στελέχη του ιού Α και Β της γρίππης (που οι υποτύποι αυτών μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου).

Τα στελέχη του Flucelvax είναι ΤΥΠΟΣ Α (Η3-Ν2)

ΤΥΠΟΣ Β : δύο στελέχη (επιλογή με τις στατιστικές παρατηρήσεις επιδημιών γρίππης).

Το εμβόλιο κυκλοφορεί σε εναιώρημα προγεμισμένης σύριγγας – Δόση 0,5ml/χορηγείται ενδομυϊκά στην περιοχή δελτοειδούς μυός.

Παρενέργειες – Τοπικές αντιδράσεις (ερύθημα – κνησμός) κατά την ένεση και χορήγηση του εμβολίου δεν παρέχονται επαρκείς πληροφορίες.

Γενικά αδρανοποιημένα εμβόλια γρίππης μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε όλα τα στάδια της κύησης.

Ειδικά, για τα εμβόλια που προέρχονται κατά την παρασκευή τους σε αυγά τα περισσότερα στοιχεία αφορούν το 2^ο και 3^ο τρίμηνο της κύησης και λιγότερα στοιχεία το 1^ο τρίμηνο.

Δεν έχουν εξεταστεί οι δράσεις του εμβολίου στο αναπαραγωγικό σύστημα. Δεν είναι γνωστό αν απεκκρίνεται το εμβόλιο Flucelvax στο γάλα της μητέρας.

Το εμβόλιο δεν επιδρά στην ικανότητα οδήγησης και χειρισμό οχημάτων.

Άλλες παρενέργειες του εμβολίου :

• Απώλεια όρεξης
• Αλλεργικές αντιδράσεις
• Παραισθήσεις
• Ναυτία, εμετοί, διάρροιες
• Κνίδωση
• Μυαλγίες, αρθραλγίες
• Πυρετός >38^οC.

Το εμβόλιο έχει σαν έκδοχο :

• Χλωριούχο Νάτριο
• Χλωριούχο Κάλιο
• Χλωριούχο Μαγνήσιο εξαϋδρικό
• Διϋδρικό φωσφορικό δινάτριο.

Το εμβόλιο με τετραπλή περιεκτικότητα (τετραδύναμο) είναι το πρώτο τετραπλό εμβόλιο που έχει αναπτυχθεί σε κυτταρικές καλλιέργειες θηλαστικών και όχι σε αυγά κότας.

Ο τρόπος αυτός παρασκευής του εμβολίου έχει πλεονεκτήματα και τούτο διότι τα εμβόλια που παράγονται από αυγά κότας υφίστανται αλλαγές αποτελεσματικότητας κατά την διάρκεια ανάπτυξης των αυγών (μείωση αποτελεσματικότητας).

INFLUVAC TETRA

Χορήγηση σε ενήλικες ηλικίας 18 και άνω.

Δόση 0,5ml – Χορηγείται σε παιδιά από την ηλικία 3 ετών.

Δεν χορηγείται με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα.

Φυλάσσεται σε ψυγείο 2^oC – 8^oC.

Χορήγηση συγχρόνως με άλλα εμβόλια, αλλά σε διαφορετικές περιοχές του σώματος. Δόση 0,5ml.

Μην χρησιμοποιείτε το εμβόλιο όταν :

• Υπάρχει ιστορικό αλλεργίας
• Πρόσφατη λοίμωξη (πυρετός)
• Υπερευαισθησία στις δραστικές ουσίες αλλά και αυγά (οβαλβουμίνη, πρωτεΐνη όρνιθας).

Παρενέργειες :

• Πονοκέφαλος (ειδικά σε άτομα ≥61 ετών)
• Κόπωση
• Τοπική αντίδραση
• Εφίδρωση
• Κακουχία
• Ρίγος
• Πυρετός (1/1000 άτομα)
• Διάρροια
• Εμετούς

Όλες οι ανεπιθύμητες ενέργειες και τα γενικά συμπτώματα εκδηλώνονται τις πρώτες 3 ημέρες μετά τον εμβολιασμό και υποχωρεί 1-3 ημέρες μετά την εκδήλωσή τους.

Επίσης παρενέργειες σπάνιες (μη γνωστής συχνότητας).

Εμφάνιση αγγειΐτιδας – παροδικά προβλήματα νεφρικής λειτουργίας.

Διαταραχές αφής και πόνου, παραισθήσεις, επιληπτικές κρίσεις που σχετίζονται με τον πυρετό, δυσκαμψία αυχένα, διανοητική σύγχυση, απώλεια ισορροπίας, σύνδρομο Guillan-Barre, θρομβοπενία, λεμφαδενοπάθεια λαιμού, μασχάλης, βουβωνικής χώρας.

FLUARIX TETRA

Εμβόλιο τετραδύναμο γρίππης, 2 τυποτύποι Α και Β τύπου γρίππης.

• Χορήγηση ενδομυϊκά
• Εμβολιασμός αναβάλλεται σε ασθενείς με οξεία εμπύρετη νόσο, οξεία λοίμωξη.
• Χορήγηση εμβολίου ταυτόχρονα με άλλο εμβόλιο γίνεται αλλά σε διαφορετικές περιοχές του σώματος.

Μετά τον αντιγριππικό εμβολιασμό έχουν παρατηρηθεί Ψευδώς Θετικά αποτελέσματα ορολογικών εξετάσεων με χρήση μεθόδου ELISA για ανίχνευση αντισωμάτων κατά HIV1 – ηπατίτιδας C – ειδικά HLTU-1 (παραγωγή αντισωμάτων τύπου IgM εμβόλιο;).

Χρήση στις έγκυες γυναίκες όπως και στον θηλασμό.

Παρενέργειες

• Παροδική λεμφαδενοπάθεια
• Αλλεργική αντίδραση
• Σπάνια : Νευρίτιδα – σύνδρομο Guillen-Barre
• Κνίδωση, κνησμός, αγγειοίδημα
• Σπάνια γριππώδη συνδρομή, κακουχία

Φυλάσσεται σε θερμοκρασία ψυγείου 2^oC -8^οC, προστασία από φώς.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΡΙΠΠΗΣ

Η χρήση των αντιϊκών φαρμάκων για την αντιμετώπιση της γρίππης ενεργούν πιο αποτελεσματικά αν χορηγηθούν στην έναρξη της νόσου (εντός 2 ημέρες) οπότε μειώνουν αισθητά τα συμπτώματα της γρίππης ελαττώνουν το χρόνο νόσησης (περίπου 24-30 ώρες).

Επίσης μειώνουν τις επιπλοκές όπως λοιμώξεις αυτιών στα παιδιά, πνευμονικές εντοπίσεις, την είσοδο σε νοσοκομείο (ακόμα και τότε έχει βρεθεί ότι μειώνουν την θνησιμότητα).

Ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας – Κέντρο ειδικών λοιμώξεων αναφέρεται στη χορήγηση των παρακάτω αντιϊκών φαρμάκων.

• Oseltamivir phosphate (Tamiflu)
• Zanavimir (Relenza)
• Peramivir (Rapivab)
• Baloxavit marbolix (Xoflura)

Κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2018 από FDA λήψη από 12 χρονών και πάνω.

Όχι χορήγηση σε έγκυες γυναίκες – θηλάζουσες μητέρες – ανοσοκατασταλμένα άτομα.

Tall 20 – 40mgr.

Παρενέργειες – Διάρροια – Βρογχίτιδα.

ΣΧΟΛΙΑ

Όλα τα γραφόμενα έχουν αντληθεί από επίσημες πηγές (από την διεθνή βιβλιογραφία – ενημερωτικά φυλλάδια εταιρειών παρασκευής των εμβολίων).

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Στο ενημερωτικό φυλλάδιο του Flucelvax tetra αναφέρονται στις ανεπιθύμητες ενέργειες αλλοιώσεις των αιματολογικών παραμέτρων όταν ληφθούν αιματολογικές εξετάσεις μετά τον εμβολιασμό.

Στα ενημερωτικά φυλλάδια των άλλων εμβολίων αναφέρονται εμφανίσεις Ψευδών Θετικών αποτελεσμάτων (μέθοδος ELISA) όπως ανεύρεση θετικών αντισωμάτων κατά :

• H₁V₁: Γρίππη Χοίρων
• Ηπατίτιδα C: Μορφή ηπατίτιδας «Δημιουργία φορέων»
• HLIV1 (Human T-Lymphotropic Virus) : Ιός λεμφώματος ενηλίκων Τ-κυττάρων. Ίος κατηγορίας ρετροϊών.

Βασίζεται πάνω στις γενετικές οδηγίες του ιού για τον σχηματισμό της S-Πρωτεΐνης (κορυφής πρωτεΐνης).

Σε αντίθεση όμως με τα εμβόλια Pfizer-Moderna που οι γενετικές πληροφορίες αποθηκεύονται σε μονές ελίκων RNA. Το εμβόλιο J.J. χρησιμοποιεί στην θέση αυτή διπλής ελίκωσης DNA.

Οι ερευνητές «πρόσθεσαν» το γονίδιο για την S-πρωτεΐνη του κοροναϊού σε ένα αδενοϊό (γνωστοί ιοί που προκαλούν κοινό κρυολόγημα). Ένα ειδικό βέβαια ΑΔΕΝΟΪΟ διαμορφωμένο, κατάλληλο που χρησιμεύει σαν «σχήμα» για την «μεταφορά» του DNA, ένα ιό που εισέρχεται στα κύτταρα αλλά στερείται την δυνατότητα αναδίπλωσης και πολλαπλασιασμού του.

Με τον τρόπο αυτό ο ιός παύει να διαθέτει λοιμώδεις και ανοσογόνες ιδιότητες.

Η J.J. εταιρεία ασχολείται στο τομέα αυτών των εμβολίων δεκαετίες.

Το πρώτο εμβόλιο για τον ιό Ebola δημιουργήθηκε από την J.J. αλλά και τα επόμενα εμβόλια για Zika virus – H.I.V. περιλαμβάνουν συμμετοχή της J.J.

Άλλες επιστημονικές εταιρείες π.χ. το εμβόλιο που δημιουργήθηκε από το University of Oxford and AstraZaneca βασίζεται στην ίδια ερευνητική νοοτροπία κατασκευής αλλά χρησιμοποιεί αδενοϊούς χιμπαντζή.

Το εμβόλιο της J.J. χρησιμοποιεί DNA είναι λιγότερο ευαίσθητο σε σύγκριση με το εμβόλιο mRNA της Pfizer και Moderna.

Επίσης, η μεμβράνη του αδενοϊού του «ιού οχήματος» είναι ανθεκτική και προστατεύει το γενετικό ολικό που περιέχεται στο εμβόλιο.

Πρακτικό αποτέλεσμα = Κυκλοφορία, διατήρηση του εμβολίου J.J. στους 2-8^οC για 3 μήνες.

επίσης η χορήγηση του εμβολίου J.J. γίνεται άπαξ (αντίθετα με τα εμβόλια Pfizer-Moderna, AstraZeneca που χορηγούνται σε 2 δόσεις).

Δοκιμές και στατιστικές παρατηρήσεις συνεχίζονται όπου αφορούν κυρίως την προστασία που παρέχει το εμβόλιο αυτό και τον χρόνο διάρκειας αυτού.

Το εμβόλιο βρίσκεται στο πειραματικό στάδιο και χορηγείται σε άτομα ηλικίας 15-85.

Ελπιδοφόρα μηνύματα αναφέρουν την εμφάνιση εξουδετερωτικών αντισωμάτων (Neutralizing Antibodies) σε ποσοστό 90% την 29^η ημέρα από τον χορήγηση του εμβολίου με διατήρηση ικανοποιητικού επιπέδου για τουλάχιστον 71 ημέρες, όπως επίσης και εμφάνιση αντισωμάτων κατά S-protein.

Το εμβόλιο της Johnson & Johnson (S spite) πρωτεΐνη του COV-19 χρησιμοποιεί με το πειραματικό όνομα Ad26 COV2 S αδενοϊό κατάλληλο παρασκευασμένο (αδενοϊό που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα σε άνθρωπο, αριθμός 26) σαν σχήμα μεταφοράς γενετικού υλικού από τον ιό εκτός του σώματος με στόχο τα κύτταρα του οργανισμού που παράγουν τεμαχίδια που θα αναγνωριστούν σαν αντιγόνα από το ανοσοποιητικό σύστημα με στόχο την ανάπτυξη αντισωμάτων τα οποία θα δράσουν αποτελεσματικά στην λοίμωξη από COV-19.

Το εμβόλιο συζητείται από άποψη παραπάνω ενίσχυσης του ανοσολογικού συστήματος με την χορήγηση της μίας ή της 2^ης δόσης.

Οι μέχρι τώρα εμφανιζόμενες παρενέργειες είναι – πονοκέφαλος – μυϊκά άλγη – σπάνια πυρετός.

Πάντως δοκιμές συνεχίζονται.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ref.: - CNN heat.

• Biomard

Η γήρανση του πληθυσμού αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα 10 χρόνια στην Ευρωζώνη.

Αυτό οφείλεται :

1. 1. ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟΥ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ
2. 2. ΧΑΜΗΛΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ

Το μέσο ποσοστό γεννήσεως είναι 1,6 στην Ευρωζώνη και είναι σημαντικό, χαμηλότερο του φυσιολογικού ποσοστού αναπλήρωσης που κυμαίνεται στο ≈ 2,1.

Σήμερα τα άτομα των 75 ετών έχουν ακόμα 11.3 χρόνια ζωής ενώ άτομα 85 ετών έχουν 6,5 χρόνια ζωής ακόμα.

Η εφαρμογή των εμβολιασμών σε μεγάλη κλίμακα (κοινότητας  - κρατών) έχουν σαν αποτέλεσμα :

1. 1. Μείωση της νοσηρότητας 92%.
2. 2. Μείωση θνητότητας 99%. Στα νοσήματα – διφθερίτιδας – κοκκίτη – τετάνου – παρωτίτιδας.

Επίσης, η νοσηρότητα και θνητότητα του γενικού πληθυσμού έχουν μειωθεί κατά 80% για τα νοσήματα – ηπατίτιδα Α – ηπατίτιδα Β – Γρίππη Α, Β – ανεμοβλογιά.

Ενώ έχει επιτευχθεί σχεδόν πλήρης εκρίζωση σε παγκόσμια κλίμακα – της ΠΟΛΥΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ – της ΙΛΑΡΑΣ – της ΕΡΥΘΡΑΣ.

Τα μεγάλης ηλικίας άτομα πρέπει να εμβολιάζονται αφού ληφθούν υπ’ όψη τα εξής :

α) Ηλικία ατόμου.

β) Τρόπος ζωής ατόμου

γ) Γενική κατάσταση της υγείας (π.χ. συνυπάρχοντα νοσήματα – Σακχαρώδης Διαβήτης – Αρτηριακή Υπέρταση – Υπερχολιστιραιμία – Καρδιακή Ανεπάρκεια).

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΟΥ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΜΒΟΛΙΩΝ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΛΕΟΝ ΕΝΑ ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ

ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 60 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΑΥΤΟ.

• Ø Αναμνηστική δόση εμβολίου

• Ø Εμβόλιο πνευμονιόκοκκου > 65 ετών εκτός αν συνυπάρχει χρόνιο νόσημα.

• Ø ΕΜΒΟΛΙΟ ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ

Το πρόγραμμα αυτό των εμβολιασμών για τους ενήλικου > 60 ετών πρέπει να εφαρμοστεί διότι κατά υπολογισμούς ο αριθμός των ατόμων > 90 ετών το έτος 2060 θα αυξηθεί σε 2 δις.

Έτσι, την τελευταία δεκαετία χρησιμοποιείται ο όρος «ΥΓΙΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗ» με σκοπό να αναδείξει τη μεγάλη σημασία της ΠΡΟΛΗΨΗΣ.

Το πρόγραμμα αυτό των εμβολιασμών για τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών είναι απαραίτητο να γίνεται διότι σύμφωνα με δεδομένα στατιστικών αναλύσεων και παρατηρήσεων, ο αριθμός των ατόμων με ηλικία άνω των 80 ετών το έτος 2060 θα αγγίξει τα 2 δις εκατομμύρια παγκοσμίως.

Έτσι, τα τελευταία χρόνια (την τελευταία δεκαετία ουσιαστικά) εισάγεται ο ΟΡΟΣ «ΥΓΙΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗ» με στόχο την ανάδειξη και επισημοποίηση του ρόλου της ΠΡΟΛΗΨΗΣ βάσει του αξιώματος της Ιατρικής Επιστήμης, ότι η «ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΤΙΜΟΤΕΡΗ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ».

Όλα τα παραπάνω ενισχύονται από την ύπαρξη σήμερα εμβολίων που προλαμβάνουν 20 θανατηφόρες ασθένειες με αποτροπή  2-3x10⁶ θανάτων ετησίως.

ΕΜΒΟΛΙΑ

ΜΗΝΙΓΓΙΤΙΔΑ Β

Σπάνια σοβαρή νόσος, προκαλείται από την Nasseria Meningitidis. Υπάρχουν 13 υποομάδες. Από αυτές Α, Β, C, W-135 προκαλούν λοιμώξεις στον άνθρωπο.

Φλεγμονή των μηνίγγων αλλά και σηψαιμία.

ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΟΙΚΙΣΜΟ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΒΙΟΥ.

Μετάδοση : Σταγονίδια – σίελος.

Συμπτώματα : Μοιάζουν με αυτά της απλής ίωσης.

Επακολουθούν τα μηνιγγιτιδικά σημεία, όπως :

• Ø Αυχενική δυσκαμψία
• Ø Υψηλός πυρετός
• Ø Πονοκέφαλος
• Ø Αιμορραγικό εξάνθημα
• Ø Διανοητική σύγχυση
• Ø Εμετοί
• Ø Φωτοφοβία.

ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

• Ø Κάθε ένας μπορεί να προσβληθεί. Ειδικά όμως τα ΒΡΕΦΗ (κάτω του 1 έτους) (και 1 – 4 ετών) – ΕΦΗΒΟΙ – ΝΕΑΡΟΙ ΕΝΗΛΙΚΕΣ (Κατάλληλη ηλικία εμβολιασμού 16-18 ετών).
• Ø Ανατομική ή λειτουργική ανεπάρκεια σπληνός (Δρεπανοκυτταρική – Μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία).
• Ø Ανεπάρκεια συστατικών συστήματος συμπληρώματος.
• Ø Εργαστηριακοί γιατροί – βοηθοί ειδικά εκτίθενται σχεδόν καθημερινά στη Meissena Meningitidis. Σε «υψηλού κινδύνου» χορήγηση 2 δόσεων εμβολίου.

Πριν 12 χρόνια κυκλοφορούσε το εμβόλιο κατά μηνιγγιτιδόκοκκου C.

Αργότερα κυκλοφόρησε το τετραδύναμο A, C.W-135, Y.

Η χρήση αυτών των εμβολίων μείωσε σημαντικά την λοίμωξη (μηνιγγίτιδα από σηψαιμία).

Παράλληλα όμως παρατηρήθηκε αύξηση κρουσμάτων από την ορο-ομάδα  Β που ξεπερνά ποσοστό 90% σε διάφορες χώρες (Αγγλία, Φιλανδία, Ισπανία, Ελλάδα).

Το (α) χορηγείται βρεφική ηλικία.

Το (β) χορηγείται σε παιδιά άνω των 10 ετών, έφηβους, ενήλικες.

Το εμβόλιο Besxero περιέχει 4 αντιγόνα, πρωτεΐνες, οροομάδες Β.

Το εμβόλιο Τrumenba περιέχει 2 αντιγόνα οροομάδας Β.

Ο μηνιγγιδόκοκκος τύπου Β προκαλεί βαρειά νόσηση με επιπλοκές.

Η νόσος εκδηλώνεται με συμπτώματα ίωσης και μπορεί να διαφύγει αρχικά.

Η εξέλιξη της νόσου είναι ταχύτατη. Στους 10 ασθενείς 1 θα πεθάνει μέσα σε 24-48 ώρες. Ποσοστό 20% των ατόμων που επιβιώνουν εμφανίζουν σοβαρές αναπηρίες – Εγκεφαλικές βλάβες – Επιληψία – Απώλεια ακοής – Μαθησιακές δυσκολίες.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ

• · ΒΡΕΦΗ 3-5 μηνών, 2 δόσεις + 1 αναμνηστική – Διαστήματα 2 μηνών
• · ΠΑΙΔΙΑ 6-11 μηνών, 2 δόσεις + 1 αναμνηστική (12-15 μηνών)
• · ΠΑΙΔΙΑ 12-23 μηνών, 3 δόσεις + 1 αναμνηστική (1 μήνας μεσοδιάστημα)
• · ΠΑΙΔΙΑ > 2 ετών – ΕΦΗΒΟΙ – ΕΝΗΛΙΚΕΣ, 2 δόσεις + 1 αναμνηστική

Ο πνευμονιόκοκκος (Strept. Pneumovirus) εμφανίζει περισσότερα από 90 στελέχη. Οι λοιμώξεις που προκαλεί είναι Μηνιγγίτιδα, Μικροβιαιμία, πνευμονία, ωτίτιδα.

Οι παθήσεις από τον πνευμονιόκοκκο προκαλούν ετησίων τον θάνατο σε περισσότερα άτομα από τις υπόλοιπες παθήσεις που μπορούν να προληφθούν από το εμβολιασμό.

• - 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι ετησίως και σε παγκόσμια κλίμακα πεθαίνουν από πνευμονιοκοκκική  λοίμωξη με 800.000 παιδιά κάτω των 5 ετών.
• - 6%-40% σήμερα καταλήγουν από πνευμονία όταν επιπλοκή αυτής από σηψαιμία.

Στελέχη του πνευμονιόκοκκου βρίσκονται στην μύτη, φάρυγγα των υγιών ατόμων σε ποσοστό 5%-7%.

Η πνευμονία  από πνευμονιόκοκκο έχει συχνότητα 1:1.500 άτομα σε ετήσια βάση.

Μεταδίδεται αερογενώς (μέσω σταγονιδίων) από άτομο σε άτομο.

Χρόνος επώασης : 1-3 ημέρες.

Συμπτώματα : Πυρετός – Ρίγος – Δύσπνοια – Βήχας.

Θνητότητα 6% - Στις μεγάλες ηλικίες αυξάνεται το ποσοστό.

Η μικροβιαιμία από τον πνευμονιόκοκκο καλύπτει 25%-30% των ασθενών που εμφανίζουν αντίστοιχες πνευμονία – βαρύτατη πρόγνωση.

Πνευμονική Μηνιγγίτιδα Συχνότητα 1/50.000 άτομα/ετησίως.

Θνητότητα 30%-80% (μεγάλες ηλικίες).

Η θνητότητα αυξάνεται κατά πολύ στις ομάδες «υψηλού κινδύνου».

ΕΜΒΟΛΙΟ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟΥ (Streptococcus Pneumoniae)

Το εμβόλιο προφυλάσσει σε ποσοστό 50%-75% το άτομο από τη σοβαρή πνευμονοκοκκική νόσο.

Είναι ασφαλές και η χορήγησή του προφυλάσσει ειδικά τον χειμώνα από προσβολή μικροβιακής πνευμονίας πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής (ακολουθεί ιογενής λοίμωξη από κοροναϊό – γρίπη).

Ενδείξεις γενικές εμβολιασμού

• - Άτομα ηλικίας > 65 ετών
• - Άτομα μικρών ηλικιών (18 ετών) που λαμβάνουν θεραπεία ασπιρίνης
• - Ανήλικα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, ηπατικές νόσοι, καρδιακά προβλήματα, νεφρική ανεπάρκεια.
• - Σακχαρώδης Διαβήτης
• - Άτομα υπό ανοσοκαταστολή (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία)
• - Άτομα με συγγενείς αιμολυτικές αναιμίες
• - Γυναίκα στο στάδιο εγκυμοσύνης.

Υπάρχουν 2 ΤΥΠΟΙ ΕΜΒΟΛΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟ

• Ø Το ένα δημιουργεί αντισώματα κατά 13 στελεχών πνευμονιόκοκκου (POV 13).
• Ø Το άλλο προκαλεί γένεση αντισωμάτων κατά 23 στελεχών του μικροβίου.

Το POV 13 περιέχει 13 στελέχη. Τα 12 από αυτά υπάρχουν και στο PCV 23. Το PCV έχει 11 επιπλέον στελέχη.

ΟΛΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΒΟΥΝ 1 δόση PPSV23.

Το POV 13 θα γίνει επιπλέον μόνο :

α) σε τρόφιμους ιδρυμάτων

β) σε ταξιδιώτες χωρών που δεν έχουν κάλυψη (όχι συχνή ή ανεπαρκή πολιτική εμβολισμού)

γ) σε άτομα με Δρεπανοκυτταρική αναιμία – καταστολή ανοσοποιητικού συστήματος (AIDs – Χρόνια Νεφρική ανεπάρκεια – Λευχαιμία – Λέμφωμα – Μεταμόσχευση – Πολλαπλού Μυελού – Διαφυγή Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού.

Στα άτομα που πάσχουν από – Χρόνια καρδιοπάθεια – Χρόνια πνευμονοπάθεια – Χρόνια ηπατοπάθεια – Σακχαρώδη Διαβήτη – Αλκοολισμό – Χρόνιοι καπνιστές.

Ο εμβολιασμός θα γίνει κατόπιν συνεννόησης με τον θεράποντα γιατρό τους.

Στις ηλικίες 19-64 ετών πρέπει να επαναληφθεί μία δόση PPSV23 στα 65 χρόνια ή μετά (5 χρόνια διαφοράς μετά την τελευταία χορήγηση του εμβολίου ισχύει σαν γενικός κανόνας).

Παρενέργειες : Κεφαλαλγία, καταβολή, τοπικός ερεθισμός.

Αποτελεσματικότητα

• · PPS23, 50%-85% για πνευμονιοκοκκική λοίμωξη.
• · POV 13, 75% για λοίμωξη από το μικρόβιο, 45% για πνευμονία

ΕΜΒΟΛΙΑ ΓΡΙΠΠΗΣ

Σήμερα κυκλοφορούν 4 εμβόλια – Fluarix – Vaxigrip – Flucelvax – Influvac tetra, όλα τα εμβόλια περιλαμβάνουν ορότυπους Α και Β της γρίππης.

Το Flucelvax αποτελεί το πρώτο τετραδύναμο εμβόλιο κατά της γρίππης που έχει αναπτυχθεί σε σειρές καλλιεργειών θηλαστικών και όχι σε αυγά κότας.

Ο τρόπος παρασκευής του εμβολίου έχει πλέον εκδηλώματα και τούτο διότι τα εμβόλια τα οποία παράγονται από αυγά ή συστατικά αυγών κότας μπορεί να υποστούν κατά την διάρκεια ανάπτυξης των αυγών αλλαγές της αποτελεσματικότητάς τους (μείωση της αποτελεσματικότητας τους).

Όλα τα εμβόλια χορηγούνται ενδομυϊκά.

Σχεδόν όλα εμφανίζουν τις ίδιες παρενέργειες (τοπικός ερεθισμός – γαστρεντερικά ενοχλήματα), ενώ οι πιο σπάνιες και ειδικού τύπου παρενέργειες αφορούν τις αιματολογικές εξετάσεις οι οποίες αν εκτελεστούν 2-3 ημέρες μετά την χορήγηση των εμβολίων εμφανίζουν ψευδώς θετικά αποτελέσματα (ψευδώς θετικά αντισώματα τύπου IgM κατά Η₁Ν₁ – Ηπατικός C – HLTV7).

Επιφύλαξη όλων των εμβολίων της γρίππης επικρατή για την χορήγησή τους σε έγκυες γυναίκες (ειδικά στο 1^ο τρίμηνο της κύησης – στον θηλασμό – στην γονιμότητα.

ΕΜΒΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΙΟΥΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ HPV (Human Papilloma Virus)

Μεγάλη οικογένεια ιών που προσβάλλουν γυναίκες και άνδρες.

Έχουν περιγραφεί 100 διαφορετικοί γονότυποι HPV κατατάσσονται βάσει της διαφορετικότητας του DNA που περιέχουν HV₆ – HPV₁₁ – HPV₁₆ κ.α.

Τον Ιούνιο του έτους 2006 (στην Ελλάδα από το 2007) εγκρίνεται από την FDA (Επιτροπή τροφίμων και φαρμάκων) εμβόλιο για ενεργητική ανοσοποίηση και προφύλαξη με το εμπορικό όνομα Gardasil και προφυλάσσει από τη μόλυνση των ιών HPV 6-11-16-18.

Θεωρείται ότι ο καρκίνος του τραχήλου μήτρας προκαλείται από τον HPV16 και HPV18.

Αμφότεροι έπονται για το 70% των καρκίνων τραχήλου μήτρας, σε διεθνή κλίμακα και το υπόλοιπο 30% καλύπτουν οι υπόλοιποι HDV ιοί.

Η παρασκευή ενός 2^ου εμβολίου (Cervarix) προφυλάσσει από τους HPV 16, 18 (κυκλοφορία εμβολίου 2008).

Το Gardasil προσφέρει επίσης προφύλαξη και για τους HPV ιούς 6 και 11 που προκαλούν 90% τα οξυτενή κονδυλώματα.

Αμφότερα τα εμβόλια εμφάνισαν αποτελεσματικότητα 100% από τους συγκεκριμένους HPV.

Αναμνηστική δόση στα 10-15 έτη να γίνεται.

Δεν υπάρχει ένδειξη αν η πρόληψη μίας επίμονης λοίμωξης διάρκειας 6 μηνών και άνω (συμβαίνει στις γυναίκες μεγάλης ηλικίας )για ανάπτυξη του καρκίνου τραχήλου μήτρας σε γυναίκες άνω των 26 ετών.

Δόση : 3 δόσεις εντός 6 μηνών – Ηλικίες 9 – 26 ετών μέχρι 46.

Πρόκειται για προληπτικά εμβόλια και η κάλυψη την οποία προσφέρουν είναι ιδανικά πριν από την έναρξη των σεξουαλικών επαφών.

Από την άποψη αυτή έχει προταθεί και ο εμβολιασμός των αγοριών με στόχο μακροπρόθεσμα την ελάττωση των καρκίνων που έχουν σαν αίτιο τους HPV του εμβολίου.

Δεν έχει μελετηθεί το εμβόλιο στην εγκυμοσύνη. Η παρακολούθηση της υγείας των γυναικών εξακολουθεί και μετά την χορήγηση του εμβολίου δηλαδή συνδυασμός εμβολιασμού και προληπτικού ελέγχου. Κορίτσια που εμβολιάζονται πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών μελλοντικά μειώνουν κατά ποσοστό 70% για την εμφάνιση καρκίνου τραχήλου.

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

Ο ιός COV-19 προκάλεσε πανδημία σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 3 μηνών. Συντονισμένη και επίκαιρη έρευνα κατάδειξε θεραπευτικά σχήματα αντιμετώπισης του COV-19, που περιλαμβάνουν φαρμακευτικές αγωγές όπως lopinavir/ritonavir – chloroquine/chloroquine remdesivir.

Πολλά πεδία έχουν μείνει ανεξερεύνητα που αφορούν – την πρόληψη της νόσου – συλλογή κατάλληλων δειγμάτων σε παγκόσμια κλίμακα – τους τρόπους διάδοσης της νόσου – τα δυναμικά στοιχεία, παρατηρήσεις πάνω στον COV-19.

Στο γενικό αυτό πλαίσιο υπάρχουν πιθανότητες συνύπαρξης νόσησης (παράλληλης προσβολής – με γνωστά παθογόνα μικρόβια, ιούς, μύκητες και παραμένουν αυτά αδιευκρίνιστα).

ΣΥΝ-ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ INFLUENZA-SARS-MERS-COV19

Η προσβολή των ατόμων με άλλα μικρόβια αποτελούν συνηθισμένο εύρημα και σοβαρή επιπλοκή για άτομα νοσούντα από Influenza Virus όπως και μεταξύ των SARS ασθενών όπου έχει αναφερθεί ποσοστό 5% προσβολή από Chlamydophila pneumonia ή Mycoplasma pneumonia.

Επίσης έχει βρεθεί συνοσηρότητα MERS και Φυματίωσης .

Ο SARS – COV2 αποτελεί τεράστια πανδημία και πλέον πρόκληση για τους επιστήμονες (γιατρούς – νοσηλευτές – ερευνητές).

Δεν υπάρχουν πολλά δεδομένα που να αναφέρονται στην συνύπαρξη των είδη γνωστών πνευμονικών λοιμώξεων (μικροβιακής, ιογενούς – μυκητιασικής ταυτόχρονα) με την προσβολή από COV-19 και ο ιός να είναι ο κυριότερος παράγοντας της πνευμονίας.

Έρευνες που αναφέρονται στην συνύπαρξη COV-19 και άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων έδειξε ότι ποσοστό 80% των ασθενών με COV-19 εμφανίζουν IgM αντισώματα (δείκτης πρόσφατης λοίμωξης) σε τουλάχιστον 1 από τους γνωστούς παθογόνους παράγοντες (μικρόβια – ιοί) μετά την ανάρρωση από τον ιό.

Έτσι, σαν λοίμωξη με COV-19 έχει αναφερθεί η προσβολή, με :

• Mycoplasma Pneumonia
• Chlamydia Pneumonia.

Αμφότεροι οι μικροοργανισμοί προσβάλλουν ενήλικες και παιδιά και ευκαιριακά προκαλούν θανατηφόρα συμβάματα. Γενικώς «άτυπες πνευμονίες».

Η παρουσία και συχνότητα παράλληλης λοίμωξης από συνυπάρχοντα μικρόβια στον ασθενή που έχει αναρρώσει από COV-19 φτάνει το ποσοστό 50%.

Η παράλληλη αυτή λοίμωξη των πνευμόνων περιλαμβάνει πλειάδα μικροβίων – ιών – μυκήτων (streptococcus pneumoniae – staphylococcus aureus – Klebsiella pneumoniae – Mycoplasma pneumoniae – Chlamydia pneumonia – Legionella pneumoniophilia – είδη candida – aspergillus flavis αλλά και διάφορους ιούς που «φιλούν» το αναπνευστικό σύστημα (αδενοϊοί – ρινοϊοί – influenza – parainfluenza).

Ο ιός influenza A αποτελεί τον πιο παθογόνο ιογενή παράγοντα λοίμωξης και που μπορεί να προκαλέσει ακόμα και ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα στην αντίδραση της αλυσωτής πολυμεράσης (CPR) για την ανίχνευση του COV-19.

Η βεβαιωμένη πλέον παρουσία αυτών των μικροβίων και ο ρόλος στην εξέλιξη και πορεία της λοίμωξης από COV-19 πρέπει να ερευνάται όχι μόνον όσο αφορά τις πνευμονικές συνυπάρξεις και εντοπίσεις των μικροβίων αυτών με το COV-19 αλλά και στην γενική πορεία προγνωστικής εξέλιξης της λοίμωξης από τον COV-19.

Επίσης, τα παραπάνω ευρήματα μπορεί να χρησιμοποιηθούν όχι μόνον για – ιατρικές θεραπείες αλλά και στατιστικά για επιδημιολογικές αναλύσεις.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Μεγάλη μερίδα των ασθενών με COV-19 εμφανίζουν «άτυπες πνευμονίες» που χαρακτηρίζονται από πυρετό, βήχα, δύσπνοια – είναι δυνατόν όμως τα συμπτώματα αυτά εκτός από τη λοίμωξη με COV-19 να προκαλούνται και από συνυπάρχουσες λοιμώξεις ειδικά από :

• M. pneumoniae
• Chlamydia pneumoniae.

Ο προβληματισμός της διάγνωσης των άτυπων αυτών πνευμονιών είναι μεγάλος και τούτο δεν υπάρχουν αξιόπιστα «tests», πλην των ορολογικών για τα νοσήματα αυτά, που όμως αυτά τα «tests» δεν διαθέτουν αναγνωρισμένη αξιοπιστία.

Από την άλλη πλευρά έχει αναφερθεί σε άτομα με COV-19 ηλικίας 10-80 ετών με προϋπάρχοντα νοσήματα όπως Σακχαρώδης Διαβήτης – Καρκίνος θυρεοειδή - λοίμωξη με Influenza virus, και άλλα παθογόνα μικρόβια.

Γενικά οι παρουσία άλλων λοιμώξεων των πνευμόνων στα άτομα με COV-19 φτάνουν το 21%. Μέσος όρος ηλικίας μεταξύ ασθενών με COV-19 και λοίμωξης που συνυπάρχει ήταν παρόμοιοι (46,9/51,1 ηλικία).

Στατιστικά στοιχεία - Παρουσία ιών:

• Rhinovirus / Enterovirus (6,9%)
• R.S.V. (5,2%)
• Non COVID coronaviruses (4,3%)

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ