Γενικά Θέματα

ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΑΣ

Το λεμφικό σύστημα αποτελείται :

  1. Από τα λεμφικά όργανα

  2. Τα λεμφαγγεία

  3. Τα λεμφικά τριχοειδή.

Στα λεμφικά όργανα ανήκουν ο θύμος αδένας, ο σπλήνας και οι λεμφαδένες.

Τα λεμφοζίδια είναι μικρότερες συλλογές λεμφικού ιστού και αποτελούνται κυρίως από οζώδεις αθροίσεις.

Βρίσκονται στο : α) βλεννογόνο του γαστρεντερικού συστήματος (αμυγδαλές - πλάκες του Peyer* - σκωληκοειδής απόφυση), β) του αναπνευστικού, γ) αναπαραγωγικού, ουροποιογεννητικού συστήματος και σχηματίζουν το λεμφικό ιστό που συνοδεύει βλεννογόνουος (Mucosa Associated Lymphoid Tissue, MALT).

* Peyer's πλάκες : Ομάδες λεμφοζιδίων λεπτού εντέρου.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ;

Όργανα με σφαιροειδές ή νεφροειδές σχήμα. Περιβάλλονται από κάψα, αποτελούνται από λεμφικό ιστό με ανατομική δομή, η οποία αποτελείται από :

α) Εξωτερικό φλοιό, πλούσιο σε Β κύτταρα που περιέχονται στα λεμφοζίδια.

β) Εσωτερικό φλοιό, πλούσιο σε Τ λεμφοκύτταρα.

γ) Μυελό : προέκταση του εσωτερικού φλοιού.

Τα Β κύτταρα τα οποία περιέχονται στα λεμφοζίδια των λεμφαδένων αντιδρούν με τα αντιγόνα, αυξάνονται σε μέγεθος πολλαπλασιάζονται παράγοντας ΤΑ ΑΝΟΣΟΚΥΤΤΑΡΑ τα οποία παράγουν τα Πλασματοκύτταρα τα οποία συνθέτουν ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ.

Τα Β και Τ κύτταρα τα οποία συνεργάζονται αρμονικά για την παραγωγή των αντισωμάτων του ανθρώπινου οργανισμού (βλέπε σχήμα 1) είναι και τα δύο λεμφοκύτταρα (υποκατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων).

Β

ΣΧΗΜΑ 1

ΑΝΤΙΣΩΜΑ (Ab)

Τ βοηθητικά προς παραγωγή Ab

Τ καταπιεστικά ανασταλτικά για παραγωγή Ab

Γ

Ο ρόλος των Τ κυττάρων είναι η αναγνώριση των αντιγόνων και η απελευθέρωση ειδικών ουσιών οι οποίες ενεργοποιούν τα «μακροφάγα» κύτταρα (ειδικά κύτταρα που «τρώνε» τα αντιγόνα).

Τα Β κύτταρα λαμβάνουν μέρος στην παραγωγή αντισωμάτων όταν συναντήσουν νέα αντιγόνα.

Τα πλασματοκύτταρα και τα «κύτταρα ανοσολογικής μνήμης» του οργανισμού προέρχονται από διαίρεση Β κυττάρων.

Τα «κύτταρα μνήμης» «θυμούνται» το κάθε αντιγόνο (ανοσολογική μνήμη) ενώ το πλασματοκύτταρο δημιουργεί τα αντισώματα «τους μαχητές» κάθε ξεχωριστού αντιγόνου ή κλάσεις αντιγόνων.

ΟΜΑΔΕΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

  • Μασχαλιαίοι

  • Βουβωνικοί

  • Μηριαίοι

  • Μεσεντέριοι

  • Μεσοπνευμόνιοι

 

algorithmos_lef

ΑΙΤΙΑ ΔΙΟΓΚΩΣΗΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

Επινέμηση (μόλυνση και επέκταση ιστού, συνέχειας από διάφορα μικρόβια).

ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

: Λοιμώδης μονοπυρήνωση, ηπατίτιδες, κυτταρομαγαλοϊοί, ερυθρά, HIV

ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

: Σταφυλόκοκκοι, στρεπτόκοκκοι, σαλμονέλλα, βρουκέλλα, Bartonella hemelae, μυκοβακτηρίδιο φυματίωσης.

Χλαμύδια (τράχωμα, αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα)

Άτυπα μυκοβακτηρίδια

Σπειροχαίτες (σύφιλη, λεπτοσπείρωση).

ΑΥΤΟΑΝΟΣΟΥ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

: Ρευματοειδής αρθρίτιδα - Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος - Δερματομυοσίτιδα - Σύνδρομο Sjöngren - Σαρκοείδωση - Ελονοσία - Φάρμακα (Φαινοτοΐνη, Υδροαζίνη, Αλλοπουρινόλη)

ΝΕΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΔΙΗΘΗΣΗ

: Αιματολογικά νοσήματα (Λέμφωμα, Λευχαιμίες, Ιστιοκυττάρωση) - Κακοήθες νεοπλασίες ιστών και οργάνων (Ca μαστού, Ca στομάχου).

ΣΠΑΝΙΑ ΑΙΤΙΑ

: - Υπερθυρεοειδισμός - Νόσοι σε διαταραχές λιπιδίων (Ν. Graucher, N. Niewman-Pick) - N. Castleman - Λεμφαθενίτιδα Kikushi* - N. Kimura** - Ψευδοόγκος φλεγμονής.

Ref. : Εγκυλ. Υγείας

* Λεμφαδενίτιδα Kikushi : Συνοδεύει την Ν. Κιmura, νεκρωτική λεμφαδενίτιδα τραχηλικών λεμφαδένων.

** Ν. Kimura : Ανώδυνη λεμφαδενοπάθεια τραχήλου, λαιμού, υπερπλασία ηωσυνοφιλία.

ΣΥΝΗΘΗ ΑΙΤΙΑ ΠΥΡΕΤΟΥ ΚΑΙ ΛΕΜΦΑΔΕΝΟΠΑΘΕΙΑΣ

ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ

ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗ

ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ > ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΜΟΙΡΑΣ

- Ιογενής λοίμωξη ανώτερου αναπνευστικού

- Ιός Ebstein-Barr

- Φυματίωση

- Βρουκίλλωση

- Λέμφωμα

ΒΟΥΒΩΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

- Αφροδίσιολεμφοκοκκίωμα

- Ιοί έρπητα

- (Πρωτογενής) σύφιλη

- Ψευδάνθραξας

- Σαρκοείδωση

- Ιογενής ηπατίτιδα

- Τοξοπλάσμωση

- (Δευτερογενής) σύφιλη

ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΔΙΟΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

- Ερπητοϊοί

- Λέμφωμα

- Μεταστατικές νεοπλασίες

- Στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις

- Σποροτρίχωση

- Λέμφωμα

- HIV λοίμωξη

 

Εργαστηριακή προσέγγιση

- Βιοψία διογκωμένων λεμφαδένων

- FNA λεμφαδένων (κατευθυνόμενη βιοψία με λεπτή βελόνα)

Διαγνωστική προσέγγιση

- Μαστογραφία (γυναίκες)

- Ακτινογραφία θώρακα (FP)

- C.T.S. θώρακα

- Υπερηχόγραμμα μασχάλης

 

lemfadenes

ΑΙΤΙΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΝΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

 

ΟΠΙΣΘΟΩΤΙΑΙΑ ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

- Ερυθρά

- Φλεγμονές, λοιμώξεις, έξω ωτός (πτερυγίου)

- Τριχωτού κεφαλής λοιμώξεις

ΤΡΑΧΗΛΙΚΗ ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

Πρόσθιοι λεμφαδένες : λοιμώξεις από ιούς (λοιμώδης μονοπυρήνωση)

- Φαρυγγοαμυγδαλίτιδα

- Λοιμώξεις μαλακών μορίων προσώπου

- Οδοντικά αποστήματα

- Λοιμώξεις ανωτέρου αναπνευστικού

Οπίσθιοι τραχηλικοί λεμφαδένες

- Φυματίωση

- Σαρκοείδωση

- Λεμφώματα

- Ν. Kikucki*

- Ca ρινοφάρυγγα.

ΥΠΕΡΚΛΕΙΔΙΟΙ

Δεξιά : Ca πνευμόνων, οισοφάγου - Φυματίωση - Σαρκοείδωση

Αριστερά : Ca πνευμόνων - Φυματίωση - Σαρκοείδωση - Ca στομάχου και άλλων ενδοκοιλιακών νεοπλασιών (χοληδόχου κύστεως, παγκρέατος, νεφρών, όρχεων, ωοθηκών, προστάτη).

ΜΑΣΧΑΛΙΑΙΟΙ

- Ca μαστού, πνευμόνων

- Λοιμώξεις άνω άκρων (σταφυλόκοκκος, στρεπτόκοκκος, νόσος από νύχια γάτας)

- Εμφυτεύματα σιλικόνης (χρήση σε πλαστικές, χειρουργικές επεμβάσεις στους μαστούς).

ΥΠΕΡΤΡΟΧΙΛΙΟΙ

- Λοιμώξεις άνω άκρων

- Λέμφωμα

- Σαρκοείδωση

- Σύφιλη

Η ΨΗΛΑΦΗΣΗ ΔΙΟΓΚΩΜΕΝΩΝ ΥΠΕΡΤΡΟΧΙΛΙΩΝ ΑΔΕΝΩΝ ΣΥΝΙΤΑ ΠΑΝΤΟΤΕ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΒΟΥΒΩΝΙΚΟΙ

- «Φυσιολογικό εύρημα» δηλαδή μικροτραυματισμοί άκρου ποδός

- Λέμφωμα

- Σαρκοείδωση

- Σύφιλη

- Έρπης

- Αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα

- Νεοπλασίες δέρματος κάτω άκρων

- Λοιμώξεις τραχήλου, κόλπου, ωοθηκών (στις γυναίκες)

- Πρωκτού

- Πέους

ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗ ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ (συνήθη αίτια)

- Λοίμωξη από HIV

- Μυκοβακτηρίοδιο Φυματιώσης (κεχροειδής μορφής)

- Άτυπα μυκοβακτηρίδια

- Λοιμώδη Μονοπυρήνωση

- Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος

- Φάρμακα.

 

 

ΑΛΓΟΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ

ΚΛΥΔΑΣΗΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΡΥΓΓΙΟΥ

ΣΥΜΦΥΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

ΣΥΜΦΥΣΗ ΜΕ ΔΕΡΜΑ

ΣΚΛΗΡΙΑ

ΟΞΕΙΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ

+

+

±

-

±

-

-

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑ - ΜΥΚΗΤΕΣ

±

±

±

±

±

±

±

ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ

±

-

-

-

-

-

-

ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ

-

±

-

-

±

±

±

ΝΕΟΠΛΑΣΙΕΣ

-

-

-

-

±

±

±

 

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΔΙΟΓΚΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

  • Γενικές εξετάσεις

  • Αναζήτηση αιτίου της διόγκωσης

  • Πολλές φορές η βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA = Fine Needle Aspiration) συντείνει σημαντικά στη διαφορική διάγνωση.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ανάλογα με τα αίτια που προκαλούν τη διόγκωση.

 

Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ

 

Ref. : - Εγκυλ. Υγείας

- Μerck Man 18th ed.

- Clin. Immul. 4th ed.

e-genius.gr ...intelligent web software