ΕΥΛΟΓΙΑ ΠΙΘΗΚΩΝ

 

Αυτή η ασθένεια δεν είναι καινούργια.

Αποτελεί ιογενή λοίμωξη που αναγνωρίστηκε το 1958.

Ενδημεί στις τροπικές περιοχές Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Η νόσος μεταδίδεται από επαφή με άγρια ζώα αλλά και από άνθρωπο σε άνθρωπο με στενή σωματική επαφή (δερματικές βλάβες, σωματικά υγρά, χρήση μολυσμένων αντικειμένων αλλά και με σταγονίδια που προέρχονται από το αναπνευστικό σύστημα).

Για πρώτη φορά εμφανίστηκε στον άνθρωπο πριν από 50 χρόνια. Αυτό το 2022 ο Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) χρησιμοποιεί τον όρο Ευλογιά (mpox) αυτή του όρου Ευλογιά Πιθήκων.

Είναι μολυσματική ασθένεια η οποία προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων.

Εκδηλώνεται σε ορισμένα ζώα και ανθρώπους, προκαλείται από επαφή με ζώα (Ζωονόσος – τρωκτικά κυρίως). Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων είναι ιός της οικογένειας Poxviridae (Μεγάλη οικογένεια ιών – ορατοί στο μικροσκόπιο) του γένους ΟΡΘΟΠΟΞΟΙΟΣ (ortho-poxvirus) και περιλαμβάνει τον :

• ΙΟ ΕΥΛΟΓΙΑΣ
• ΙΟ ΔΑΜΑΛΙΤΙΔΑΣ (χρησιμοποιείται για Παρασκευή εμβολίων)
• ΙΟ ΕΥΛΟΓΙΑΣ ΠΙΘΗΚΩΝ.

Ο ιός αυτός ανακαλύφτηκε σε πειραματόζωα το 1958 και σε ανθρώπους 12 χρόνια αργότερα.

Ο ιός της ευλογιάς είναι ιός μεγέθους 200-450νm πεντάγωνου – ωοειδούς σχήματος.

Φέρει διπλής ελίκωσης DNA πυρήνα.

Είναι ο ιός ο οποίος προσβάλει ειδικά τα κύτταρα του δέρματος.

Ο ιός της ευλογιάς δεν είναι ο μοναδικός από την οικογένειά του (Poxvirus) που προσβάλλει το ανθρώπινο γένος.

Είναι ιός που από το δέρμα προσβάλλει το αναπνευστικό σύστημα, προκαλεί ιαιμία, προσβάλλει επίσης το λεμφικό σύστημα και το ΔΕΣ (δίκτυο ενδοθηλιακό σύστημα).

Τα αντισώματα που δημιουργούνται εμφανίζουν διασταυρούμενη αντίδραση και για τα άλλα είδη ιών και εκεί βασίζεται η χορήγηση του υπάρχοντος κατά της ευλογιάς εμβολίου.

Η χορήγηση της σιντοφοβίρης (cidofovir – ribavirin) και της ανοσοσφαιρίνης δαμαλίτιδας (VIG) κατά του Mpox συστήνονται σαν μέτρα μείωσης της εξάπλωσης της νόσου καθώς καμία θεραπεία δεν έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στους ανθρώπους.

2 ΤΥΠΟΙ ΙΟΥ

ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΔΥΤ. ΑΦΡΙΚΗΣ

Λιγότερο θανατηφόρο 3,6% θνητότητα

ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΚΟΝΓΚΟ

10,6 θνητότητα

Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων εισέρχεται στον οργανισμό του ανθρώπου μετά από επαφή με ΖΩΑ – ΑΤΟΜΑ ΑΡΡΩΣΤΑ- ΥΛΙΚΑ (κουβέρτα – σεντόνια – μαγειρικά σκεύη) μολυσμένα με τον ιό – ΒΡΩΣΗ από κρέατα ΑΓΡΙΩΝ ΖΩΩΝ.

Ο ιός εισέρχεται στον οργανισμό είτε από λύση του δέρματος (μη ορατή) – από αναπνευστικό σύστημα (μάτια – στόμα – μύτη) – διά των βλεννογόνων.

Τα τρωκτικά Αφρικής – πρωτεύοντα είδη πλην του ανθρώπου, ενοχοποιούνται για την μόλυνση.

 

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΝΟΣΟΥ

• ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΑΠΟ ΖΩΟ ΣΕ ΑΝΘΡΩΠΟ

(ΖΩΟΝΟΣΟΣ) γίνεται με άμεση επαφή με βιολογικά υγρά (ούρα – σωματικά υγρά – πληγή δέρματος – βλεννογόνους μολυσμένου ζώου).

• ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΜΕΤΑΔΟΣΕΙΣ

Από άνθρωπο à άνθρωπο είναι περιορισμένη. Η μόλυνση μπορεί να γίνει από στενή επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις του πάσχοντος και Δερματικές βλάβες όπως και πρόσφατα μολυσμένα αντικείμενα.

Η ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΜΕΣΩ ΣΤΑΓΟΝΙΔΙΩΝ

ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ

Απαιτεί παρατεταμένη επαφή

Πρόσωπο με πρόσωπο!!!

(Υγειονομικοί – Μέλη οικογενειακών πασχόντων)

ΜΟΛΥΝΣΗ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕΣΩ ΠΛΑΚΟΥΝΤΑ ΣΤΟ ΕΜΒΡΥΟ ΑΠΟ ΠΑΣΧΟΥΣΑ ΜΗΤΕΡΑ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΠΩΑΣΗΣ ΙΟΥ 6-13 ημέρες αλλά και 5-21 μέρες.

Η Μόλυνση διατρέχει 2 στάδια :

1^ο ΣΤΑΔΙΟ : 0-5 μέρες

Πυρετός – έντονος πονοκέφαλος – διόγκωση λεμφαδένων– μυαλγία – έντονη εξάντληση.

2^ο ΣΤΑΔΙΟ : εξάνθημα δέρματος,

• Πρόσωπο (95%),
• Παλάμες χεριών – πέλματα ποδιών (75%),
• Γεννητικά όργανα 30%
• Επιπεφυκότες 20%
• Κερατοειδής
• Εξανθήματος εξέλιξη :
  • Κηλίδες (βλάβες με έπαρση βάσης)
  • Βλατίδες (ελαφρώς ανυψωμένες σταθερές βλάβες)
  • Κυστίδια βλάβες γεμάτες με υγρό
  • Φλύκταινες βλάβες με υγρό περιεχόμενο
  • Εφελκίδες (ΚΡΟΥΣΤΕΣ) που αποκολλώνται.

Το συνολικό πλήθος των βλαβών ανέρχεται από μερικές σε χιλιάδες βλάβες, που μερικές φορές ενώνονται με επακόλουθο την πτώση επιφανειών δέρματος.

Το χαρακτηριστικό εξάνθημα της νόσου περιορίζεται κυρίως στον κορμό που πάσχοντος αλλά μπορεί να εξαπλωθεί σε παλάμες – πέλματα με φυγόκεντρο κατανομή.

Τι έχει προκαλέσει την εμφάνιση-διάδοση της νόσου;

Η εμφάνιση της επιδημίας ευλογιάς των πιθήκων έχει αποδοθεί στην πλήρη εξάλειψη της νόσου ευλογιάς από το 1980 μετά από καθολικό εμβολιασμό του πληθυσμού.

Το εμβόλιο της ευλογιάς περιλαμβάνει κατά 85% την ευλογιά των πιθήκων.

Άτομα >50 ετών λόγω του προηγηθέντος εμβολιασμού τους εμφάνιζαν ανοσία οι νεότεροι όμως όχι.

Άλλοι ερευνητές πιστεύουν ότι η μετάδοση της νόσου από άνθρωπο à άνθρωπο έχει προκληθεί από ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ ΤΟΥ ΙΟΥ, τέτοια μετάλλαξη του επιτρέπει την μετάδοση του ιού είτε μέσω του sex – είτε μέσω του αέρα (αερογενώς).

Οι μεταλλάξεις του ιού της ευλογίας των πιθήκων δεν γίνονται σε γρήγορο ρυθμό και τούτο διότι ο ιούς είναι DNA και όχι ΑΝΑ (κορωναϊού-γρίππη).

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Από άλλες νόσους που προκαλούν εξανθήματα π.χ. ανεμοβλογιά – ιλαρά – ψώρα – σύφιλη – αλλεργία σε φάρμακα.

• Η ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΛΕΜΦΑΔΕΝΩΝ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ Η ΝΟΣΟΣ τη διακρίνει από την ανεμοβλογιά – ευλογιά.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ P.C.R. (Δύναμη αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης από τις βλάβες του δέρματος.

ΠΡΟΣΟΧΗ Ο ΙΟΣ ΔΕΝ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΓΙΑ ΠΟΛΥ

ΚΑΙΡΟ ΣΤΟ ΑΙΜΑ!!!!

Η πλήρης διάγνωση περιλαμβάνει πλήρες ατομικό και κληρονομικό αναμνηστικό – ηλικία αρρώστου – ημερομηνία έναρξης πυρετού και κυρίως την πιθανή επαφή με κρούσμα που πληροί τα ακόλουθα κριτήρια.

• Απομόνωση του ιού από δερματικές βλάβες.
• Ανεύρεση (DNA) ιού στο αίμα (γρήγορα υποχωρεί) με P.C.R.
• Ανίχνευση παρουσίας ortho-pox ιού σε ιστούς με ανοσο-ιστοχημική μέθοδο.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Δευτεροπαθείς Λοιμώξεις

• Βρογχοπνευμονία
• Σήψη
• Μόλυνση κερατοειδή (απώλεια όρασης)

Θνητότητα 0-11% στο γενικό πληθυσμό.

                                                                                Dr. Νίκος Καλλιακμάνης

Βιβλιογραφία:  Βικιπαίδεια,

Π.Ο.Υ. ,

Taber’s Dictionary