ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (ΔΚΔ) ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Ο ΔΚΔ χρησιμοποιείται σαν ένα «εργαλείο» (δείκτης) εκτίμησης των καθημερινών δραστηριοτήτων και σωματικών επιδόσεων κάθε ατόμου. Κυρίως εφαρμόζεται σε άτομα μεγάλης ηλικίας για εκτίμηση της σωματοψυχικής τους κατάστασης.
Γενικά εκτιμάει την ικανότητα διατήρησης της αυτοεξυπηρέτησης των μεγάλης κυρίως ηλικίας ατόμων αλλά και νεότερων και αναφέρεται στην πραγματοποίηση χωρίς βοήθεια άλλου προσώπου των παρακάτω δραστηριοτήτων, οι οποίες αναφέρονται στην ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης με εκτέλεση : α) ατομικής φροντίδας, β) φαγητού, γ) χρήσης τουαλέτας, δ) ένδυσης, ε) λουτρού, στ) μετακίνησης και ελέγχου ούρησης και αφόδευσης.
Ο δείκτης αυτών και οι σχετιζόμενοι παράγοντες με αυτόν προτάθηκε από τον γεροντολόγο S. Kaltz.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΥΤΕΣ
|
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ |
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
|
Προσωπική φροντίδα |
Ανέβασμα σε σκάλες, κάθισμα, ανέγερση από την καρέκλα, κρεβάτι, δυνατότητα σίτισης χωρίς βοήθεια, άνοιγμα κονσέρβας, ντύσιμο, χρήση τουαλέτας, ατομική υγιεινή φροντίδα, λήψη φαρμάκων. |
Η διατήρηση της κινητικότητας, επίσης η σωματική και ψυχολογική, πνευματική κατάσταση είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της προσωπικής φροντίδας. |
|
Οικογενειακές υποχρεώσεις |
Ψώνια καθημερινά, Μαγείρεμα, πλύσιμο ρούχων, καθάρισμα σπιτιού, φροντίδα οικιακών ζώων, διαχείριση χρημάτων. |
Η κινητικότητα, σωματική αρτιότητα, οι πιεστικές επαγγελματικές υποχρεώσεις, σωστή συναισθηματική και ψυχική ισορροπία είναι απαραίτητα στοιχεία για επίλυση των υποχρεώσεων αυτών. |
|
Εργασία - Σχολείο |
Εκπλήρωση των επαγγελματικών υποχρεώσεων, των απαιτήσεων του σχολείου, μετάβαση προς και από το σχολείο ή την εργασία χωρίς βοήθεια |
Η διατήρηση σωματικής και πνευματικής κατάστασης είναι απαραίτητη για την εργασία ή σχολείο. Επίσης πιεστικές επαγγελματικές υποχρεώσεις – κακό εργασιακό περιβάλλον. Μη ικανοποίηση από επαγγελματική ή σχολική απασχόληση. Συναισθηματική πνευματική αστάθεια δρουν ανασταλτικά στην εργασιακή ή σχολική απόδοση. |
|
Αναψυχή |
Διατήρηση ενδιαφερόντων, άσκηση, διάβασμα, τηλεόραση, κινηματογράφος |
Διατήρηση σε καλή κατάσταση σωματικής κινητικής δραστηριότητας. Διατήρηση εγρήγορσης της σκέψης – διανόησης. |
|
Κοινωνικές δραστηριότητα |
Χρήση του τηλεφώνου ταξίδια, επισκέψεις σε συγγενής και φίλων, συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες, εκφράσεις, σκέψεις σεξουαλικότητας |
Διατήρηση κινητικότητας, σωματική, συναισθηματική, επαγγελματική πίεση, μείωση σκέψης και συγκέντρωσης. |
Ο Δ.Κ.Δ. (δείκτης καθημερινής ζωής) χρησιμοποιείται ευρέως στον τομέα της υγείας και στην άσκηση της προληπτικής Ιατρικής.
Εφαρμόζεται για στατιστικές μελέτες και βρίσκει εφαρμογή στα διάφορα ιδρύματα και γηροκομεία όπου νοσηλεύονται ή φιλοξενούνται άτομα μεγάλης ηλικίας.
Εκτός όμως από τον ΔΚΔ υπάρχει και ο δείκτης φυσικής δραστηριότητας (Δ.Φ.Δ.) ο οποίος αξιολογεί την κάθε φυσική δραστηριότητα στην οποία αντιστοιχεί ένας διαφορετικός συντελεστής έντασης.
|
Συντελεστής 1 |
|
Συντελεστής 1.5 |
|
Συντελεστής 2.5 |
|
Συντελεστής 5 |
|
Συντελεστής 7 |
|
|
Αυτός ο δείκτης φυσικής δραστηριότητας μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άτομα νεαρής ηλικίας, γυναίκες στην παραγωγική φάση, εφήβους που βρίσκονται σε ανάπτυξη πνεύματος και σώματος.
Έτσι, αν ο δείκτης καθημερινής δραστηριότητας είναι κάτω από 1.75 επέρχεται ο κίνδυνος Παχυσαρκίας.
Δείκτης πάνω από 1.5 θεωρείται ότι προάγει σημαντικά την υγεία δίνοντας προοπτική αύξησης μυϊκής μάζας και ταυτόχρονη ελάττωση του λίπους σώματος.
Όλα τα παραπάνω, όλοι οι πίνακες και οι υπολογισμοί που γίνονται έχουν ένα και μοναδικό αντικειμενικό σκοπό, ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ, ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΒΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ.
Η διατήρηση του σωματικού μας βάρους, εξαρτάται από την καθημερινή ενεργειακή πρόσληψη και αντίστοιχη δαπάνη όταν η πρόσληψη είναι μεγαλύτερη της δαπάνης, εμφανίζεται το υπερβάλλον βάρος Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ.
Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια και στις ευρωπαϊκές χώρες ποσοστό 10% - 20% των αντρών και 10% - 25% των γυναικών είναι παχύσαρκοι (Δείκτης Μάζας Σώματος > 30).
Η παχυσαρκία σήμερα θεωρείται νοσογόνος κατάσταση η οποία προδιαθέτει : α) στην εμφάνιση ΣΔ2 – Σακχαρώδης Διαβήτης Ενηλίκων, β) σε νεοπλασίες εντέρου, κόλου, παχέως εντέρου (ποσοστό 40-50%).
Έχει βρεθεί σε ανασκόπηση που διάρκεσε 44 χρόνια ότι άτομα με λογικό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας ειδικά κατά τη μέση και Τρίτη ηλικία ότι έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αποφύγουν πρόωρο θάνατο και νοσήματα «καθιστικής ζωής».
Οι συστάσεις σήμερα για καθημερινή άσκηση περιλαμβάνουν γρήγορο βάδισμα για 30΄ καθημερινά.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
