Skip to main content

ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΓΟΝΑΤΟΣ

| Ορθοπεδικό

 

 

Τα χονδροκύτταρα αποτελούν μοναδικά κύτταρα τα οποία εντοπίζονται στον ιστό του χόνδρου των αρθρώσεων.

Κύριος ρόλος τους είναι η παραγωγή και συντήρηση των χόνδρων των αρθρώσεων.

Μέχρι σήμερα η επιδιόρθωση των βλαβών του αρθρικού χόνδρου η οποία ονομάζεται ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ γινότανε με την εφαρμογή σε μεμονωμένες μικρές βλάβες της επιφάνειας του χόνδρου των αρθρώσεων ως εξής:

  • Μεταμόσχευση αυτολόγων χονδροκυττάρων
  • Με την τεχνική του μωσαϊκού
  • Με την τεχνική δημιουργίας μικροκαταγμάτων με αρθροσκοπηκούς τραυματισμούς του ιστού στην περιοχή της οστεοαρθρίτιδας (περιοχή γόνατος) με στόχο τη δημιουργία μικρών οπών για την διέγερση του υποχόνδριου ιστού.

Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται για την θεραπεία και αποκατάσταση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος που πάσχει επειδή δέχεται μεγάλες πιέσεις με τις κινήσεις του σώματος.

ΤΑ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΧΟΝΔΡΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΗΣ ΜΥΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΟΑ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ.

ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΟΑ

 

Είναι νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από εκφύλιση των αρθρώσεων με μικρού βαθμού παράλληλη φλεγμονή. Τοπική νόσος δεν προσβάλει τα συστήματα του οργανισμού.

Η εκφυλιστική ΟΑ εμφανίζεται σε μεγάλες ηλικίες και αποτελεί την πιο συχνή αιτία αρθραλγίας στο γενικό πληθυσμό. Στην Ελλάδα 7,9% των ενηλίκων στο γενικό πληθυσμό εμφανίζει ΟΑ.

Η νόσος εμφανίζεται κυρίως στις αρθρώσεις οι οποίες δέχονται βάρη και πίεση κατά την κίνηση του σώματος (γόνατα, οσφυϊκή μοίρα, αυχενική μοίρα, άκρα χείρα).

Η ΟΑ προσβάλει περισσότερο γυναίκες παρά άνδρες σε παγκόσμια κλίμακα και με συχνότητα 528 εκατομμυρίων ατόμων παγκοσμίως.

Η αύξηση της νόσου εμφανίζεται κατά ποσοστό 113% συγκριτικά με στατιστικές του 1990.

ΓΟΝΑΤΟ

Η άρθρωση του γόνατος δέχεται πιέσεις κατά την κίνηση του σώματος μαζί με τις αρθρώσεις των ισχύων, σπονδυλικής στήλης 365 εκατομμύρια πάσχουν από ΟΑ γόνατος.

Με την πάροδο της ηλικίας υφίσταται φυσική φθορά των αρθρώσεων με ΟΑ η οποία στις ημέρες μας εμφανίζεται πιο συχνά επειδή έχει αυξηθεί και το όριο ηλικιακής επιβίωσης.

ΑΡΧΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΟΑ ΓΟΝΑΤΟΣ

Προοδευτική εμφάνιση πόνου, οιδήματος , δυσκαμψίας με περιορισμό των κινήσεων της άρθρωσης, δυσκολία κατά την άνοδο κάθοδο σκάλας.

Το άλγος εμφανίζεται και κατά τις νυχτερινές ώρες ενώ τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν την ΟΑ γόνατος είναι πολύ πιο έντονα όταν το άτομο παραμένει σε ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα όπως συμβαίνει τις πρωινές ώρες μετά τον νυχτερινό ύπνο.

Χαρακτηριστικό της ΟΑ είναι πολλές φορές η εμφάνιση ΤΡΙΓΜΟΥ κατά την κίνηση.

Ο πόνος ο οποίος συνοδεύει την ΟΑ πολλές φορές εμφανίζει τοπική ευαισθησία, δυσκαμψία και σπάνια συλλογή υγρού στην άρθρωση.

Αποδίδεται σε περιοστεϊκά μικροκατάγματα κάτω από τον αρθρικό χόνδρο, σε ερεθισμό του αρθρικού υμένα από οστεόφυτα, ενώ εμφανίζεται και φλεγμονή του αρθρικού υμένα στις αρθρώσεις που πάσχουν από ΟΑ.

Η ΟΑ του γόνατος αποτελεί την πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας του γόνατος. Η προσβολή της ΟΑ στο γόνατο έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την προοδευτική εκφύλιση του αρθρικού χόνδρου την απώλεια της λείας επιφανειακής υφής του με κατάληξη αποκάλυψη του υποκειμένου ιστού οποίος εμφανίζεται τραχύς και υπερτροφικός.

Το αποτέλεσμα των παραπάνω διεργασιών είναι η εμφάνιση τριβής μεταξύ των οστών. Η ΟΑ εμφανίζει αργή εξέλιξη.

Υπάρχουν πολλές θεραπείες συντηρητικές αλλά και χειρουργικές (οστεοτομία, ολική αρθροπλαστική αρθροσκόπηση) του γόνατος.

Οι τελευταίες σύγχρονες εξελίξεις για την αντιμετώπιση της ΟΑ του γόνατος έρχονται από το πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία όπου ο καθηγητής Ιβάν Μάρτιν εφαρμόζει τεχνική με την ονομασία N-TEC (normal chondrocyte tissue-engineering cartilage) που αντικαθιστά την κλασσική αρθροπλαστική του γόνατος και αποτελεί την τελευταία εναλλακτική προσέγγιση για την ΟΑ αυτού.

Κατά τον καθηγητή η μέθοδος που προτείνει μπορεί όχι μόνο να αποτελέσει την πρώτη τροποιητική θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα (δηλαδή όχι απλά «ανακούφιση» αλλά αλλαγή στην πορεία της ΟΑ του γόνατος).

Το βιολογικό εμφύτευμα που δημιουργεί ο καθηγητής στο εργαστήριο του αφορά αυτόλογη μεταμόσχευση και χρησιμοποιείται στην ΟΑ του γόνατος με χονδροκύτταρα που προέρχονται από το ρινικό διάφραγμα του ατόμου και γίνεται ως εξης:

Λαμβάνονται τεμάχια χόνδρου με μέγεθος 7Χ7 χιλιοστά από το ρινικό διάφραγμα του ασθενούς, γίνεται απομόνωση και καλλιέργεια αυτών των κυττάρων, και στη συνέχεια μεταφέρονται αυτά σε μια μεμβράνη κολλαγόνου με στόχο τη δημιουργία μοσχεύματος από  χονδροκύτταρα μεγέθους έως 40 εκατοστών.

Απαντάται χρόνος 4 εβδομάδων για τη δημιουργία αυτών των μοσχευμάτων στο εργαστήριο.

Στη συνέχεια το μόσχευμα ΚΟΒΕΤΑΙ ΚΑΙ ΡΑΒΕΤΑΙ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ.

Η επιλογή των χονδροκυττάρων της μύτης δεν είναι τυχαία. Αυτά είναι ανώτερα για την αναγέννηση του χόνδρου συγκριτικά με εκείνα των αρθρώσεων. Τα χονδροκύτταρα που προέρχονται από τη μύτη δημιουργούν ιστούς που είναι ανθεκτικοί και μπορούν έτσι να επιβιώσουν στο φλεγμονώδες περιβάλλον της ΟΑ. Επίσης διαθέτουν τεράστια πλαστικότητα γεγονός που τους επιτρέπει την εύκολη προσαρμογή σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Τα χονδροκύτταρα της μύτης διαθέτουν επίσης αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Επίσης λαμβάνονται χωρίς πρόβλημα ακόμα και σε άτομα μεγάλης ηλικίας, των οποίων τα χονδροκύτταρα των αρθρώσεων έχουν υποστεί εκφύλιση και δεν προσφέρονται για μόσχευμα.

Η ερευνητική αυτή ομάδα εφαρμόζει αυτό το πρόγραμμα (πειραματική εφαρμογή σε αστράγαλο και αγκώνα) και υποστηρίζει ότι η επιτυχία του προγράμματος αυτού μπορεί να καθυστερήσει την αρθροπλαστική του γόνατος για δέκα χρόνια βάσει πειραματικών αποδείξεων.

                                                                                                                           Dr. Νίκος Καλλιακμάνης

Βιβλιογραφία: Θ. Τσώλη

                           Εφ. Βήμα 3/12/2023

                           Δ Δ Μουντοκαλάκη

                           Taber’s Λεξικό

 

Ερωτήματα Αναγνωστών

Παρακαλούμε συμπληρώστε στη φόρμα το ερώτημα σας και θα προσπαθήσουμε να σας απαντήσουμε το συντομότερο δυνατόν.