Το κάθε αποτέλεσμα της εργαστηριακής εξέτασης που δίδεται στο εργαστήριο από τον κλινικό γιατρό, αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την διαφορική διάγνωση αλλά και την τελική διάγνωση του νοσήματος στο οποίο κατευθύνεται ο γιατρός.
Αν και ποσοστό 70%-80% των διαγνωστικών τελικών αποφάσεων, βασίζεται στις εργαστηριακές εξετάσεις, αυτά πρέπει όμως να συνερμηνεύονται με το ιστορικό κάθε αρρώστου (οικογενειακό-ατομικό), με την κλινική εικόνα – κλινική εξέταση.
Η μέτρηση του χρόνου προθρομβίνης όπως και της διεθνούς κανονικοποιημένης αναλογίας ΙΝR (International Normalized Ratio)* χρησιμοποιείται για έλεγχο και την ανίχνευση τυχόν ανεπαρκειών ενός ή περισσότερων παραγόντων της φυσιολογικής πήξης του αίματος.
*Διεθνής Κανονικοποιημένη Αναλογία: Εργαστηριακή μέτρηση του χρόνου που χρειάζεται το αίμα για να σχηματίσει θρόμβο.
Οι παράγοντες που ελέγχονται από το ΡΤ, είναι οι :
I |
: Ινωδογόνο |
II |
: Προθρομβίνη |
V |
: Προαξελερίνη |
VII |
: Προκομβερτίνη |
X |
: Προθρομβοκινήση (παράγων Stuart). |
Οι περισσότεροι από τους παράγοντες της πήξεως του αίματος σχηματίζονται στο ήπαρ και η ενεργοποίηση ορισμένων από αυτούς (ΙΙ – VI – IX – X) απαιτεί ύπαρξη επαρκών ποσοτήτων ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Κ οι οποίες προσλαμβάνονται από τις τροφές αλλά δημιουργούνται και ενδογενώς από την χλωρίδα του εντέρου στον ανθρώπινο οργανισμό.
Τροφές πλούσιες σε Βιτ. Κ : Συκώτι, πράσινο τσάι, μπρόκολο, ρεβίθια, λάχανα, προϊόντα σόγιας.
Η προθρομβίνη αποτελεί είναι πρωτεάση της σερίνης.
Σερίνη : Προέρχεται από πρωτεΐνη μεταξιού και από εκεί έλαβε το όνομα sericum : μετάξι.
Η δομή της ανακαλύφτηκε το έτος 1902 από τον Emil Cramer. Η σερίνη είναι ένα αμινοξύ που λαμβάνει μέρος στην βιοσύνθεση πρωτεϊνών (πουρίνες – πυριμιδίνες). Συντίθεται στον ανθρώπινο οργανισμό υπό φυσιολογικές συνθήκες.
Αποτελεί πρόδρομη ουσία για αμινοξέα [γλυκίνη, κυστεΐνη, τρυπτοφάνη (στα μικρόβια) αλλά και σε άλλους μεταβολιτές (φολικό οξύ, σφιγγολιπίδια).
Η προθρομβίνη εξαρτάται από την Βιταμίνη Κ που παράγεται στο ήπαρ.
Η προθομβίνη αποτελεί μέρος της τελικής οδού της πήξης του αίματος σαν το υπόστρωμα για το ενζυμικό σύμπλοκο της προθομβοκινάσης.
Η ενεργοποίηση της εξωγενούς οδού του μηχανισμού πήξης αρχίζει με την in VIVO απελευθέρωση ιστικής θρομβοπλαστίνης σαν αποτέλεσμα τραύματος των ιστών.
Η ιστική αυτή θρομβοπλαστίνη αποτελεί ιστικό παράγοντα γλυκοζιωμένης πρωτεΐνης μεμβράνης και αρνητικά φορτισμένων φωσφολιπιδίων και ενεργοποιεί τον Παράγοντα VII.
O VII παράγοντας ενεργοποιεί τον παράγοντα X που με την σειρά του μετατρέπει την ΠΡΟΘΡΟΜΒΙΝΗ → ΘΡΟΛΙΒΙΝΗ αφ’ενός και αφ’ετέρου ενεργοποιεί τον ενδογενή μηχανισμό της πήξης του αίματος ενεργοποιώντας τον παράγοντα IX (παράγων Christmas) ακολούθως η θρομβίνη μετατρέπει το ινωδώγενο → ινική.
Ο χρόνος προθομβίνης αποτελεί άριστο μέτρο ελέγχου όλων των παραγόντων του εξωγενούς συστήματος πήξης (βλέπε εικόνα 1) |
ΕΙΚΟΝΑ 1
Η ανεπάρκεια προθρομβίνης προκαλεί παράταση χρόνου προθρομβίνης (P-T) και χρόνου μερικής θρομβοπλαστίνης.
Φυσιολογικές τιμές → χρόνος Quick 11’’ – 13’’ μάρτυρος/χρόνος εξεταζόμενου.
→ INR : 1 ίση με το χρόνο μάρτυρος 11’’ – 13’’.
Η ανεπάρκεια προθρομβίνης οδηγεί σε αιμορραγική διάθεση.
ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΙΜΑ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ του –ρΤ- Quick (χρόνου προθρομβίνης) Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΥΝΙΣΤΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ International Normalized Ratio (INR) : PT ασθενούς/ΡΤ μάρτυρα |
Τα περισσότερα εργαστήρια αναφέρουν τον PT&INR
Ενδείξεις και συστάσεις των θεραπευτικών ορίων της από του στόματος αντιπηκτικής αγωγής |
||
Ενδείξεις |
INR |
|
1 |
Προφύλαξη ή θεραπεία φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου |
2,0-3,0 |
2 |
Πρόληψη συστηματικής εμβολής |
2,0-3,0 |
3 |
Κολπική μαρμαρυγή |
2,0-3,0 |
4 |
Ιστικές καρδιακές βαλβίδες |
2,0-3,0 |
5 |
Βαλβιδοπάθειες |
2,0-3,0 |
6 |
Μεταλλικές προσθετικές καρδιακές βαλβίδες |
2,5-3,5 |
7 |
Μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου |
2,5-3,5 |
8 |
Υποτροπιάζουσες συστηματικές εμβολές υπό από του στόματος αντιπηκτική αγωγή |
2,5-3,5 |
Αυτόματη αιμορραγία που εμφανίζεται σαν :
Μπορεί να συμβεί στην περίπτωση αύξησης του χρόνου ΡΤ>30’’
Γενικά η κλινική χρησιμότητα το ΡΤ είναι ουσιαστική :
α) Στην δοκιμασία διαλογής (screening) επί υποψίας διαταραχών του μηχανισμού πήξης που αφορούν έναν ή περισσότερους παράγοντες του σύμπλοκου Προθρομβίνης (παράγοντας ΙΙ, VII, X, V, ινωδογόνο).
β) Για την εξακρίβωση και εκτίμηση επίκτητης ανεπάρκειας που σχετίζεται με
γ) Απαραίτητο προεγχειρητικά για πιθανές διαταραχές μηχανισμού πήξης.
ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ
ΜΣΑΦ
ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
ΕΜΒΟΛΙΟ ΙΟΥ ΓΡΙΠΠΗΣ
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
Ref.: - ΚΛΙΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ