Γενικά Θέματα

Ψωρίαση (Ψ.Η.)

Χρόνια νόσος του δέρματος, που χαρακτηρίζεται από πολλαπλασιασμό των κυττάρων της κερατίνης στοιβάδας της επιδερμίδας. Η Ψ.Η. έχει οικογενειακή και γενετική προδιάθεση. Χαρακτηριστικά Ψ.Η.

1.Λέπια αργυρής απόχρωσης ή λαμπερού ερυθρού χρώματος ή πλάκες που ξεχωρίζουν από την επιφάνεια του δέρματος και εντοπίζονται στα γόνατα, αγκώνες, τριχωτό κεφαλής. Χαρακτηριστικό παθογνωμονικό σημείο της Ψ.Η. είναι ότι η αποκόλληση των πλακών αυτών από το δέρμα προκαλεί αιμορραγία στη βάση τους (σημείο «αιματηράς δρόσου»).

2.Η ψωρίαση εμφανίζεται πολλές φορές σε φυσικό τραύμα του δέρματος (σημεία φυσικής πίεσης, ηλιακά εγκαύματα, πληγές, ουλές δέρματος).

3.Τα νύχια χεριών και ποδιών εμφανίζουν εντύπωμα (βαθούλωμα) και λύση της συνέχειάς τους (δηλ. ονυχόλυση: διαχωρισμός της ονυχοφόρου φάλαγγας από το υπόστρωμα).

4.Η Ψ.Η. εμφανίζει κνησμό.

5.Η Ψ.Η. συνοδεύεται από αρθρίτιδα (ψωριασική) σε ποσοστό 15-20%.

6.Διάφορα αίτια προκαλούν και επιτείνουν την ήδη υπάρχουσα Ψ.Η. όπως:

α) συγκινησιακό stress

b) χρήση αλκοόλης

γ) φάρμακα (interferon a – ACE inhibitors – indomethacin – chloroquine – Lithium - b-blockers

δ) ιός HIV – μόλυνση με Β αιμολυτικό στρεπτόκοκκο

 

Μορφές ψωρίασης Η ψωρίαση εμφανίζεται με πολλές μορφές. Συχνότερη είναι η κατά πλάκας προσβολή του δέρματος. Επίσης η σταγονοειδής (σαν σταγόνες) ψωρίαση που χαρακτηρίζεται από βλάβες 3-10 mm διαμέτρου και εμφανίζεται μετά από προσβολή στρεπτοκοκκικής φαρυγγίτιδας. Βαρεία μορφή ψωρίασης αποτελεί η ερυθροδερμική και γενικευμένη φλυκταινώδης. Επίσης ψωριασικές αλλοιώσεις με αιφνίδια έναρξη εμφανίζονται στη λοίμωξη από IHV (Human Immunodeficiency Virus).
Κλινική εικόνα ψωρίασηςΚνησμός μπορεί να αποτελεί το μόνο σύμπτωμα της νόσου. Εμφάνιση πλακών με σαφή όρια στις πτυχές της μασχάλης, βουβωνικών χωρών, γεννητικών οργάνων. «Διάστιξη» των ονύχων χαρακτηρίζει τη ψωρίαση. Επίσης η ψωρίαση προκαλεί έντονη ερυθρότητα ή ροζ υπέρχρωση ενδογλουτιαίων πτυχών. Η ψωρίαση εμφανίζει αρθρίτιδα συμμετρική στα άκρα (ποσοστό 20%).
Θεραπεία Φωτοθεραπεία όταν το ποσοστό προσβολής επιδερμίδας είναι λιγότερο από 10%. Τοπική εφαρμογή κορτικοστεροειδών και βιτ. D (υπό μορφή κρέμας - calcipotriene)1. Επίσης λούσιμο με σαπούνια που περιέχουν πίσσα έχουν εφαρμογή στην ψωρίαση κεφαλής.

Σε πιο προχωρημένης εκτάσεως ψωρίαση (10-30% προσβολή) εφαρμόζεται η φωτοθεραπεία με υπεριώδη ακτινοβολία. Σε πάνω από 30% της επιφανείας του δέρματος ψωρίαση εφαρμόζεται PUVA (Psoralen Ultraviolet Light Therapy).

Επίσης συστηματική χρήση ρετινοειδών acitetin – isotretinoin (προσοχή τα φάρμακα αυτά ασκούν τερατογόνο δράση και λόγω του αργού μεταβολισμού τους, κυρίως της acitretin οι γυναίκες πρέπει να ειδοποιηθούν να μη συλλάβουν παρά μετά την παρέλευση 2 ετών από το τέλος της θεραπείας. Εφαρμογή επίσης της κυκλοσπορίνης – hydroxyurea-G-thioguanine γίνεται στη γενικευμένη ψωρίαση.

Ο αναστολέας T.Ν.F. (Tumor Necrosis Factor - παράγοντας νέκρωσης όγκου) που είναι διαβιβαστής φλεγμονής δίνεται επίσης στην ψωρίαση όπως και Alefacept που επιδρά στην Fc portion της IgG (ειδική υποδοχή ανοσοσφαιρίνης G).
ΠαραψωρίασηΜε τον όρο αυτό περιγράφεται μια ομάδα νοσημάτων που έχουν κοινές κλινικές εκδηλώσεις και μοιάζουν με την ψωρίαση.

Υπάρχουν δύο τύποι παραψωρίασης.

ΤΥΠΟΣ I. Συνήθως καλοήθης, με εμφάνιση ψωριασικών πλακών μικρού μεγέθους.

ΤΥΠΟΣ ΙΙ. Μεγάλες ψωριασικές πλάκες που αποτελούν δερματικές εκδηλώσεις δερματικού λεμφώματος από Τ-κύτταρα.

Παρακολούθηση και συχνές βιοψίες πρέπει να γίνονται στα είδη αυτά της παραψωρίασης (κυρίως του τύπου ΙΙ).

Ψωριασική Αρθρίτιδα (Ψ.Α.)Η ψωρίαση προηγείται της αρθρίτιδας στο 80% των περιπτώσεων. Η Ψ.Α. εμφανίζει συνήθως ασύμμετρο κατανομή με χαρακτηριστική «σαν λουκάνικο» εμφάνιση των δακτύλων ποδιών και χεριών. Μερικές φορές «μιμείται» την Ρευματοειδή Αρθρίτιδα εμφανίζοντας συμμετρική κατανομή. Προσβολή των ιερολαγονίων αρθρώσεων με αγκύλωση συμβαίνει συχνά. Ποσοστό 50% εμφανίζει HLA–Β-27 θετικό. Ακτινολογική εικόνα Ψ.Α.: Οστεολυτικές εστίες – Παραμορφώσεις αρθρώσεων σαν «μύτη μολυβιού – Οστεοπόρωση των αρθρώσεων που προσβάλλονται από Ψ.Α. είναι τα πιο χαρακτηριστικά ευρήματα Ψ.Α.
ΘεραπείαΑναλγητικά φάρμακα, Methotrexate, INF inhibitors (αναστολείς του παράγοντα που προκαλεί νέκρωση όγκου).